ANKARA - AK Parti’nin 15 yıllık iktidarı boyunca birçok hakları ellerinden alınan emek hareketi, referandumda bu gidişata "Dur" demek için "Hayır" diyecek. KESK Eşbaşkanı Şaziye Köse, emekçilerin varoluşları için "Hayır" diyeceklerine işaret etti.
AK Parti’nin iktidara geldiği 2002 yıllından bu yana çalışma yaşamına yönelik yaptığı düzenlemelerle emeğin korunması ilkesinden uzaklaşıp, işletmenin güvenliği ilkesini benimsendi. Yapılan düzenlemeler ile hem kamu hem de özel sektör istihdamı sermaye sınıfının ihtiyaçları doğrultusunda hazırlandı. Söz konusu düzenlemelerle birlikte işçiler, taşeron şirketlere mahkûm edilerek, sendikasızlaştırma, kuralsız ve güvencesiz çalışma yaşamına terk edildi.
MEVSİMLİK İŞÇİLER KENDİ PRİMLERİNİ ÖDEMEK ZORUNDA BIRAKILDI
AK Parti’nin sosyal güvenlik sisteminde reform gerçekleştirmek iddiasıyla ortaya koyduğu ve çalışanların önemli hak kayıplarına uğramasına neden olan 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, söz konusu hükümet döneminde kanunlaştı. Kamuda çalışan mevsimlik işçilerin; işleri gereği hizmet akitlerinin askıda olup çalışmadıkları süre, genel sağlık sigortası primlerinin işverenlerince ödenmesi kanun ile düzenlenirken, özel sektörde çalışan mevsimlik işçiler aynı haktan mahrum bırakıldı. Özel sektörde çalışan mevsimlik işçiler, çalışamadıkları sürelerin genel sağlık sigortası primlerini kendileri ödemek zorunda kaldı.
İŞÇİLERİN PRİM YÜKÜ ARTTIRILDI
6772 sayılı Kanunla ödenen ikramiyeler de prime tabi tutulmaya başlandı. Sigortalı işçinin izinli ya da istirahatlı olduğu sürelerde iş kazaları veya meslek hastalığı riskine maruz kalmamalarına karşın yeni uygulama ile bu sürelerde ödenen ücretlerden de iş kazaları ve meslek hastalığı sigortası primi kesildi.
EMEKLİLİK YAŞI ORTADAN KALDIRILDI
Çalışanlara mezarlıkta emeklilik sunan düzenleme yine söz konusu hükümet tarafından getirildi. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile birlikte emeklilik yaşı 65’e yükseltilerek, çalışanların emekli olma ihtimali ortadan kaldırılmış oldu. Emekli aylığını hak etmek için kademeli de olsa kadın ve erkekte yaş 65’e, prim ödeme gün sayısı tam aylıkta 7200’e kısmi aylıkta 5400’e yükseltildi. Yine söz konusu düzenleme kapsamında birden fazla iş kolunda işçilerin yıpranma hakkı da ortadan kaldırılmış oldu.
TAŞERON İŞÇİLİK AK PARTİ DÖNEMİNDE BEŞE KATLANDI
AKP’nin iktidara geldiği 2002 yılında 387 bin olan taşeron işçisi sayısı beşe katlanarak 2 milyona yaklaştı. Son 10 yılda özel sektör gibi devlet de maliyetleri düşürmek adına kadrolu işçi almak yerine, taşeron işçisi almayı tercih etti. Öte yandan AKP hemen her seçim döneminde olduğu gibi, 1 Kasım 2015 seçimleri öncesinde tek başına iktidar olması durumunda kamuda çalışan 740 bin taşeron işçisine kadro verileceği yönündeki sözünü yerine getirmedi.
MODERN KÖLELİĞİ YASALLAŞTIRDI
Emek sendikaları tarafından “modern kölelik” olarak adlandırılan Özel İstihdam Büroları yasa tasarısı, da AK Parti döneminde Meclis Genel Kurulu'nda kabul edildi. Özel İstihdam Büroları'na işçi kiralama yetkisi veren yasa ile beraber, iş güvencesi ortadan kaldırılarak, işçiler asgari ücrete mahkûm edildi. İşçilerin hak talebinde bulunacağı bir kurumun olmadığı ve hak kaybı yaşayacağı, emekliliğin imkânsız hale geleceği ve kadınların çalışma yaşamı dışına itildiği yasa 2016 tarihinde Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından onaylanarak Resmi Gazete'de yayınlandı.
İŞÇİLER HEM DEVLETE HEM İŞVERENE MECBUR BIRAKILDI
Mülkiyet hakkına aykırı olan Zorunlu Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) uygulamasına ilişkin yasa tasarısı da mevcut iktidar döneminde yasalaştı. Ocak 2017’de yürürlüğe giren yasa sendikaların görüş bildirmesine izin verilmeden 10 Ağustos 2016’ta Meclis Genel Kurulu’nda kabul edildi. İşçileri hem işverene hem de devlete mecbur bırakan Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı Anayasa'nın sosyal hukuk devleti ilkesine ve sosyal güvenliğe ilişkin hükümlere de aykırı olduğu için ciddi eleştirilere maruz kaldı.
İŞÇİLERDEN ALINACAK PARA HÜKÜMETİN ‘MEGA’ PROJELERİNE AKTARILACAK
En önemli geliri emekçilerin sırtından karşılanacak olan “Türkiye Varlık Fonu Kurulması ile Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi" yine AK Parti döneminde yasalaştı. Böylece İşçi ve emekçilerden yapılacak kesintiler ile fonda biriken paralar, reel sektör yatırımlarına, özel şirketlere ve projelerine, hükümetin 'mega' dediği projelere aktarılacak.
ASGARİ ÜCRET AÇLIK SINIRININ ALTINDA
Milyonlarca çalışanı ilgilendiren asgari ücret, her yıl Aralık ayında, çoğunlukla patronların talepleri doğrultusunda belirlendi. 2017 yılı için geçerli olacak asgari ücret 1404 TL olarak kararlaştırıldı. Görüşmelere katılan patron temsilcileri karardan memnun olduğunu ifade ederken, işçi temsilcilerinde sadece Türk-İş bulundu. Hükümet asgari ücret teşviklerinin süreceğini ve İşsizlik Fonu’ndan patronlara yeni teşvikler sağladı. İşçilerin almış olduğu zam ise, dolardaki artış ve tüketim mallarına yapılan zamlarla erime noktasına geldi. Türk-İş’in birkaç gün önce açıkladığı son araştırmaya göre açlık sınırı 1502 TL’ye yükseldi.
TÜRKİYE EN UZUN SAAT ÇALIŞAN 36 ÜLKE ARASINDA BİRİNCİ
Bütün bu düzenlemeler yapılmadan zaten Türkiye ucuz iş gücünün ve emeğin sömürülmesine imkan tanıyan bir ülke durumundaydı. OECD verilerine göre Türkiye, 36 ülke içinde ‘çok uzun saatler çalışan ülkeler’ arasında birinci sırada. ITUC Küresel İşçi Hakları Endeksi’ne göre ise Türkiye, ‘işçiler için dünyanın en kötü 10 ülkesi’ arasında yer alıyor.
'TÜRKİYE İŞÇİLER İÇİN CEHENNEME ÇEVRİLDİ'
AK Parti’nin iktidara geldiği günden bugüne kadar ki süreçte çalışma yaşamına yönelik yaptığı düzenlemeleri eleştiren Devrimci İşçi Sendikalar Konfederasyonu (DİSK) Genel Başkanı Kani Beko, söz konusu düzenlemelerin Türkiye’yi işçiler için cehenneme çevirdiğini söyledi. “ İşçilerin referandumda “Evet” demesi için hiçbir sebeplerinin olmadığına dikkat çeken Beko, “Bizler işçilerin geleceği ve işçilerin kazanılmış haklarının korunması başta olmak üzere işçilere yönelik saldırıların son bulması için ’ Hayır’ diyeceğiz” dedi.
'İŞÇİ VE EMEKÇİLER VAROLUŞLARINI KORUMAK İÇİN ‘HAYIR’DEMELİ'
KESK Eşbaşkanı Şaziye Köse ise şunları dile getirdi: “AKP iktidarı döneminde çalışma yaşamına, sendikal hak ve özgürlüklere, işçi haklarına dönük en büyük saldırıların yaşandığı bir 15 yıl yaşadık. Ve bu 15 yılın sonucunda bu referandumdan sonrada işçi haklarına dönük olarak ellerinde sendikal örgütlülüğün dağıtılmasına, toplanma ve ifade özgürlüklerinin tamamen ortadan kaldırılmasına dönük olarak ellerinde pek çok tasarı olduğunu biliyoruz. Bunların başında kıdem tazminatı geliyor elbette ki. Ve kamu emekçilerinin iş güvencesi geliyor. Referandumdan aldıkları güçle eğer Evet çıkarsa, tüm bu saldırıların gerçekleştirileceğini biliyoruz. Onun için işçi ve emekçiler kendi haklarından, vazgeçmemek ve kendi varoluşlarını korumak için, hangi partiye üye olurlarsa olsunlar, sırf kendi varoluşlarından dolayı bu referandumda ‘Hayır’ demeli.”
Salman Gozelyuz - dihaber