İSTANBUL - Tarih sayfalarına "Kanlı 1 Mayıs" olarak geçen 1977 1 Mayıs'ının üzerinden 40 yıl geçti. O günden bugüne belli dönemlerde işçilere yasaklanan Taksim Meydanı bu yıl da yasaklandı. Yasağın ardından Bakırköy'de kutlama kararı alan emekçiler, taleplerini "Hayır'ını da al gel" sloganıyla haykıracak.

Dünyanın birçok yerinde farklı etkinliklerle işçilerin haklarını ve taleplerini dile getirdiği 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü, Türkiye'de, 1977 yılından bu yana işçiler için katliam, baskı, engelleme ve yasaklamalarla geçti. Türkiye'de 1977'de Taksim Meydanı'nda kutlanan ve tarihe "Kanlı 1 Mayıs" olarak geçen bayramda işçilerin üzerine açılan ateş sonucu 34 işçi katledilirken, 136 işçi ise yaralandı. Olayların ardından 470 kişi gözaltına alınırken, ateşi kimin açtığı ise geçen 40 yıla rağmen tespit edilemedi.

Gözaltına alınan 470 kişinin olayla bağlantısı kurulamadı ve daha sonra serbest bırakılırken 1 Mayıs Tertip Komitesi, bazı sendika ve sol gruplardan 98 kişi hakkındaki yargılamalar 14 yıl boyunca sürdü. Bu yargılamadan kimse ceza almazken, emniyet veya devlet yetkililerinden herhangi birinin yargılanmadığı dava zamanaşımına uğrayarak düştü. Bunun üzerine dava Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) taşındı.

KATLİAMLARA DAVETİYE ÇIKARAN YASAKLAR

Taksim Meydan’ında yaşanan katliamın ardından işçi ve emekçiler Taksim Meydanı'nı "1 Mayıs Meydanı" olarak adlandırılarak her yıl kutlamaları burada yapmaya başladı. 1978 yılında Taksim Meydanı'ndaki kutlama anmaya dönüştürülürken, dönemin Sıkıyönetim Komutanlığı 1979'da Taksim Meydanı'na işçilere kapattı. 12 Eylül 1980 askeri darbesiyle de yasak tamamen kurumsallaşmış oldu. Ancak işçi ve emekçiler yasaklamalara rağmen 1 Mayıs'ı Taksim'de kutlama kararlıklarını sürdürdü.

1 Mayıs 1989 tarihinde, Beyoğlu'ndan Taksim'e çıkmak isteyen işçi ve emekçilere Kasımpaşa'da polis tarafından müdahale edildi ve bu müdahale sonucu 18 yaşındaki Mehmet Akif Dalcı'yı Şişhane'de vurarak katledildi. 1996'da ise Kadıköy'de kitlesel miting gerçekleştirildi ve polis buraya gelen 150 bin emekçiye ateş açtı. Burada da Dursun Odabaşı, Yalçın Levent ve Hasan Albayarak adlı kişiler katledildi.

33 YIL SONRA MEYDAN İŞÇİLERİN OLDU

Aradan geçen 33 yılın ardından Taksim'de bayram kutlama mücadelelerinden vazgeçmeyen işçi ve emekçiler ilk defa 2010 yılında Taksim Meydanı'nda milyonların katılımı ile 1 Mayıs'ı kutladılar. Hiçbir olayın yaşanmadığı aradan geçen uzun yılların ardından Türkiye'de 1 Mayıs'ın bayram havasında kutlanması çok uzun sürmedi. 2013 yılında İstanbul Valiliği, Taksim'deki yayalaştırma projesini bahane ederek Taksim'de yapılacak olan 1 Mayıs'ın kutlamalarını yasakladı. 3 yıllık kutlamanın ardından tekrar işçilere kapanan meydanda o yıl yine olaylar hakim oldu. İstanbul Valiliği ve İstanbul Emniyet Müdürlüğü'nün kimseyi Taksim ve civarına yaklaştırmamak için tüm kara, deniz ve raylı taşıma araçlarını yasaklamasına ve Haliç ile Galata köprülerinin kapaklarını açmasına rağmen işçi ve emekçiler, alternatif yollardan Taksim'e akmaya devam etti. İşçi ve emekçilerin Taksim'e girmesine izin vermeyen polis, yurttaşlara, biber gazı, tazyikli su ve plastik mermilerle müdahale etti.

2013 yılında OHAL'i aratmayacak görüntülere sahne olan Taksim, son yılların en büyük çatışmalarına sahne de olduç. Polisin sert müdahalesinde en az 100 kişi gözaltına alındı, aralarında durumu ağır olanların da bulunduğu onlarca yurttaş yaralandı. Öte yandan, Beyoğlu Tarlabaşı'nda polisin attığı gaz bombası sonucu başına aldığı darbe ile ağır bir şekilde yaralanan 17 yaşındaki Dilan Alp günlerce süren tedavi sonucu kaldırıldığı hastaneden taburcu edildi.

İŞÇİLER TAKSİM'DE ISRARLI

2013'ten bu yana her yıl farklı gerekçelerle işçi ve emekçilere yasaklanan Taksim Meydanı bu yıl da "güvenlik" gerekçesiyle işçi ve emekçilere kapandı. Yasak kararının ardından DİSK Genel Başkanı Kani Beko, konuyu görüşmek üzere İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ile bir araya geldi. Yapılan görüşmenin ardından Taksim'de 1 Mayıs kutlamalarının yapılmayacağı açıklandı. Hükümetin, “Taksim miting alanı değil” açıklamalarına rağmen 15 Temmuz darbe girişimi sonrası alan birçok kez toplu eylem ve mitingler için açıldı.

Verilen bu kararın ardından Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK), Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK), Türk Tabipleri Birliği (TTB) ve Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB), bu yılki 1 Mayıs'ı “Hayır’ını al da gel” sloganıyla Bakırköy Halk Pazarı’nda kutlama kararı aldı. Ancak Taksim sevdalarından vazgeçmeyeceklerini belirten işçi ve emekçiler, Cumartesi günü saat 11.00’de Kazancı Yokuşu’nda 1 Mayıs 1977'de katledilenleri anacak.