Yurttaşın asgari ücret yorumu: Nerden baksan tutarsızlık

İSTANBUL - Hükümetin asgari ücret zammını az bulan yurttaşlar, tepkilerini "Bu şartlarda asgari ücretli biri nasıl geçinecek?” sözleriyle dile getirdi. Ahmet Kaya’nın şarkısına atıfta bulunan Veli Mermertaş, asgari ücret için “Nerden baksan tutarsızlık, nerden baksan ahmakça" dedi.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Mehmet Müezzinoğlu, yeni yılda asgari ücretin net bin 404 lira olarak açıklamasının ardından, işçiler nasıl geçineceklerinin derdine düştü. Asgari ücret zammına ilişkin konuştuğumuz yurttaşlardan kimisi zammı "komik" kimisi ise emekçiye "hakaret" olarak değerlendirdi.

‘BEKAR YAŞADIĞIM HALDE BANA YETMİYOR’

Markette asgari ücretle çalışan Baran Çoban (22) Başbakanlığa bağlı Diyanet'in de asgari ücreti az bulduğunu gülerek hatırlattı. Çoban, İstanbul’daki çoğu yurttaşın kirada yaşadığına dikkat çekerek, “Ev sahiplerinin dışarda sayarsak biliyoruz ki insanların maaşları bin lira. Bir evde 2 kişi çalışsa 2 bin lira ediyor. Baktığımızda ev kiraları da en ucuz 700 lira. Ayrıca yiyecek, içecek, giyim de var. Bu insanların sosyal yaşamları da var. Bu insanlar tatil yapamaz mı? Gezemez mi? Parasını hangisine yetiştirsin?" diye sordu. Asgari ücretin çok yetersiz olduğunu aktaran Çoban devamında, “Bu insanlar asgari ücretle nasıl yaşasın? Yaşayamaz ki. Asgari ücret en az 3 bin lira olmalı bana göre, yoksa 4 kişilik bir aile bu ücretle geçinemez. Ben işçiyim bin 300 lira alıyorum. Bekar yaşadığım halde bana yetmiyor” dedi. İnsanların sosyal, kültürel harcamaları olduğunu da belirten Çoban son olarak, "Dışarıda bir yemek bile 50 lira. Bir arkadaş ortamında oturunca günlük harcamalar oluyor. Ben tek başımayım yine yetmiyor. Ekstra işler yapınca geçinebilir insan, bu da çok zor olur” diye konuştu.

‘NERDEN BAKSAN TUTARSIZLIK'

31 yaşındaki bakkal ve işveren konumundaki Veli Mermertaş da, asgari ücretle geçinmenin imkansız olduğunu söyleyenlerden. Asgari ücrete 100 liralık zammı değerlendiren Mermertaş, “Çok saçma bir şey, 100 lira aya böldüğünüzde hemen hemen günde 3 lira ediyor. Bu 3 lira ile günde 1 simit 1 çay alabilirsin, onu da 4 kişilik aile masrafları ile düşünürsek çok zor” dedi. Mermertaş, çocuklu bir ailenin masrafının daha çok olduğunu, okul masraflarının da asgari ücretli çalışan için ayrıca gider teşkil ettiğini anlattı. Mermertaş, “Benim 3 tane çocuğum var. Okul masrafları yetişmiyor. Benim işletmem var, market işletiyorum. Ona rağmen elektrik, su, doğalgaz masrafları olunca yetişmiyor” dedi. Kendi koşullarını asgari ücretlilerle karşılaştıran Mermertaş tepkisini, "Bu şartlarda asgari ücretli biri nasıl geçinecek? Ahmet Kaya’nın bir şarkısında dediği gibi 'Nerden baksan tutarsızlık, nerden baksan ahmakça” sözleriyle dile getirdi.

‘BU ÜCRET ŞAKA GİBİ’

İstanbul’da öğrenci olan Eşref Ekin (25) de asgari ücrete yapılan 100 liralık zammın işçiye, emekçiye bir hakaret olarak gördüğünü söyledi. Ekin, “Kendimden bir örnek vereyim. Ben öğrenciyim, aylık giderim ortalama bin lira. Bir aile bin 400 lira ile nasıl geçinebilir? Geçinmesi zor. Çocuklu ailede masraf daha çok. Kira, okul masrafları falan derken geçinmek zor olur bir aile için. Bu ücret şaka gibi” dedi. Ekin, asgari ücretin en az 2 bin lira olması gerektiğini sözlerine ekledi.

'YAPILAN ZAMMI HARCAMAK İÇİN 1 SAAT YETER'

22 yaşındaki otobüs muavini Azat Aydın, asgari ücretle çalışmadığını buna rağmen, emekçilerin en az bin 700 lira alması gerektiğini söyledi. Aydın, güvencesiz ve sigortasız çalışma sorununun da sürdüğüne dikkat çekti. Sözlerinin devamında asgari ücrete yapılan zamma ilişkin görüşlerini paylaşan Aydın, “Ben asgari ücretle çalışmağım halde bu miktarı az görüyorum. Diğer taraftan elektriğe, suya, mazota, benzine zam yapıyorlar. Yaptıkları zamla asgari ücrete yapılan zammın arasında dünya kadar fark var. Bin 400 lira neye yetecek? Açıkçası ben merak ediyorum. Bin lira değil, biraz daha fazla olabilirdi. Bunu 1700- 1800 lira yapsaydılar, belki iyi olurdu” şeklinde konuştu. Asgari ücretle geçinen aileler için durumun daha vahim olduğuna dikkat çeken Aydın konuşmasını, “Normal yaşamı idame masrafları çok. Bu, masrafları karşılamayacak bir miktar. Yüz liralık zam gerçekten yetmiyor. Dışarı çıktığımız zaman bu yapılan zammı harcamak için 1 saat yeter. Kendimiz için değil asgari ücret ile çalışan abimiz, ablamız, teyzemiz için bunu az buluyorum. Bu zammı biraz daha yükseltmelerini istiyorum” ifadeleriyle sonlandırdı.

‘100 LİRA ZAM ÇOK AZ’

Asgari ücretle çalışan Azat Gültekin (20) de 6 arkadaşıyla bin 200 lira ev kirası ödemek durumunda olduğunu belirtti. Gültekin devamında, “6 kişi mecbur bir bekar evinde kalıyoruz, yine bize çok geliyor. Asgari ücretle çalışıyorum, ama yüz lira zam yapılması çok az bir miktar. Yüz lira hiç bir şey, bir sürü masrafımız var bu bize yetmez. İleride bir hayat kurmak istesem bin 400 lira bana ve aileme yetmez” diye konuştu. Bin 400 liralık asgari ücreti yetersiz bulan Gültekin, güvencesiz çalıştırmalardan da yakınanlardan. Gültekin, “Çalıştırdığı elemanına 2 bin lira ödemesine rağmen sigorta yapmayan mekanlar var. Çoğu işyerleri sigortasız işçi çalıştırıyor" dedi.