Avrupa Konseyi’nden Türkiye'ye: AYM bakmazsa AİHM bakar

HABER MERKEZİ - Avrupa Konseyi Genel Sekreteri Jagland, Adalet Bakanı Bozdağ ile görüşmesinde Anayasa Mahkemesi’nin Türkiye’deki tutuklu gazeteci ve milletvekillerinin yaptığı bireysel başvuruları ivedilikle ele almasını istedi. Jagland, tutukluların AİHM hakkı hatırlatmasında bulundu.

Strasbourg’ta Avrupa Konseyi Genel Sekreteri Thorbjorn Jagland ile Adalet Bakanı Bekir Bozdağ görüşmesinde, Türkiye'de tutuklu gazeteci ve HDP’li milletvekillerinin durumunun ele alındığı ve Avrupa Konseyi'nin (AK) bu konuyla ilgili rahatsızlığını bakan Bozdağ'a "açık dille" ifade ettiği öğrenildi.

Jagland, görüşme sonrası yaptığı açıklamada, tutuklu gazeteci ve parlamenterlerin durumunun Türk mahkemeleri tarafından ele alınacağını, ancak bu kişilerin Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne (AİHM) başvurma haklarının da bulunduğu hatırlatmasıyla Türkiye’ye mesaj verdi.

AİHM DEVREYE GİREBİLİR

Avrupa Konseyi Genel Sekreteri, gazeteci ve parlamenterlerin uzun süredir devam eden tutukluluk durumlarını "kritik" olarak tanımladı. Anayasa Mahkemesi'nin (AYM) bu dosyaları en kısa sürede ele almaması halinde, AİHM'nin “muhtemelen” AYM'yi "etkin iç hukuk yolu" olarak görmekten vazgeçebileceğini ve dosyaları incelemeye başlayabileceğini bildirdi.

AİHM ÖNÜNE GEÇMEK İÇİN AYM ŞARTI GETİRİLMİŞTİ

12 Eylül 2010 tarihinde yapılan referandum sonrasında, Anayasa’da güvence altına alınmış temel hak ve özgürlüklerden Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi kapsamındaki birinin ihlal edilmesi durumunda AYM’ye bireysel başvurunun önü açılmıştı. AYM'nin birçok bireysel başvuruda AİHM içtihadı temelinde verdiği kararlar karşısında AİHM de AYM’yi Türk vatandaşları için "etkin iç hukuk yolu" olarak kabul etmişti. Avrupa Konseyi ile ortaklaşa yürütülen programlar temelinde gerçekleştirilen bu reform sayesinde ilke olarak AİHM’e gitmeden önce AYM’ye bireysel başvuruda bulunmak şart haline geldi. Bu sayede Türkiye'ye karşı son yıllarda AİHM önünde açılan dava sayısında 15 Temmuz darbe girişimine kadar önemli oranda düşüş gözlemlenmişti. Ancak OHAL ile birlikte AYM’nin bu işlevinin ortadan kalktığı görüşü hakim.