Prof. Dr. Konukman: Bütçeyi denetleyecek olanlar cezaevinde 

2016-12-24 09:50:54

ANKARA - Sessiz sedasız görüşülüp onaylanan 2017 Bütçesi’ne ilişkin değerlendirmelerde bulunan iktisatçı Aziz Konukman, “Demokrasinin olmazsa olmazı bütçe hakkıdır. İnsanlık bunun için kavga verdi. Vekilleri tutuklayarak Meclis’in bütçeyi denetleme şansını toplumun elinden almış olursunuz. Mesela şerh yazacak vekil cezaevinde, içeride. Bu açından da 2017 yılı bütçesi işlevini yitirmiştir” dedi. 

Meclis’te 12 gün süren görüşmelerin ardından Genel Kurul’da kabul edilen “2017 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu”, dün gece Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan tarafından onaylandı. Bütçenin henüz Meclis Başkanlığı’na sunulduğu gün işlevini yitirdiğini ifade eden iktisatçı Prof. Dr. Aziz Konukman, bu durumu, “bütçenin dayandığı Orta Vadeli Program (OVP) ve Orta Vadeli Mali Plan (OVMP) hedeflerinin çökmesi”, “OVP, OVMP ve bütçenin Meclis Başkanlığı’na sunulma tarihleri” ile “toplumun bütçe üzerindeki denetiminin olmaması” diye 3 başlık üzerinden açıkladı.

‘MÜREKKEBİ KURUMADAN İŞLEVİNİ YİTİRDİ’

“OVP ve OVMP hedeflerinin herhangi bir şekilde çökmesi bütçeyi de otomatikten çökertecektir” diyen Konukman, dolar kurundaki hedeflere değindi: “OVP’ye bakarsak 2016 yılı için ortalama dolar kuru hedefi 2,96 TL, 2017 yılı için 3,18 TL, 2018 yılı için 3,29 TL ve 2019 yılı için de 3,38 TL.  Şu anda dolar 3,50 TL. Diğer bütün hedefler bu hesaba göre yapılıyor. Bunlar tutmadığı an çöpe gider, başka bir anlamı yok. Mürekkebi kurumadan bütçe işlevini yitirmiştir.”

‘BÜYÜME ORANLARI DEĞİŞTİ’

Bütçe görüşmelerinin sonuna doğru TÜİK tarafından açıklanan yeni büyüme rakamlarına da dikkat çeken Konukman, “Bir kez daha bütçe çöpe gidiyor.  Hedeflere bakarsak; 2017 için büyüme oranı yüzde 4,4, 2018 yılı için yüzde 5 ve 2019 için yüzde 5. Fakat 2015 yılı için yüzde 4, 2016 yılında yüzde 3,2 büyüme hedefi var. Halbuki yeni milli gelir serisine göre geçmişte değişti. 2015 yılı için yüzde 4 değil, yüzde 6 oldu. Yani hepsi değişti. Sil baştan değişince tüm hedefler anlamsızlaştı. Bu bütçe bunun için de anlamsızdır” değerlendirmesinde bulundu.

‘YANLIŞ BİR BELGE ONAYLANDI’

Konukman, değerlendirmesini şöyle sürdürdü: “Örneğin, bütçe açığını içindeki milli gelir payı. Milli gelir büyürse ne olur? Eski seri ile yeni seri arasında yüzde 20’lik bir fark var. Bütün oranlar aşağıya doğru çekilir. Yani ön görülerin iyimser oranlara dönmesi söz konusu olur. Mesela dış borç stokunun milli gelir içindeki payı düşer. Bütçe açığının milli gelir içindeki payı düşer. Neden? Çünkü, payda büyürse bütün oranlar düşer. Bütün göstergeler olumluya çevriliyor. Oysa ekonomi de değişen bir şey yok. Sadece hesaplama yöntemi değişmiş. Bütün bütçe hedefleri inanılmaz bir şeklide düzelmiş görünecek. Bu durum bütçenin gerçekliği konusunda Meclis’i yanıltılması demek. Tam da görüşmelerin son aşamasında yeni hesaplama ile Meclis’i yanıltıyorsunuz. Yani Meclis yanlış bir belgeyi kabul ediyor.”

‘KANUNA UYULMADI, TOPLUMSAL DENETİMDEN KAÇIRILDI’

Konukman, bütçenin hazırlanması sürecini belirleyen 5018 sayılı kanuna işaret etti. Kanuna göre; OVP, Eylül ayının ilk haftasının sonuna kadar, OVMP ise en geç Eylül ayının 15’ine kadar Resmi Gazetede yayınlanmalı ve daha sonra bütçe çağrısı yapılmalı. Konukman, aradaki zaman farkının bütçenin hazırlık sürecinde eleştiriye tabi tutulması ve toplum tarafından tartışılması amacıyla konulduğuna işaret etti ve şunları ekledi: 

“Bu yıl ne oldu? OVP ve OVPM 6 Ekim günü Resmi Gazetede yayınlandı. Bütçe çağrısı ne zaman yayınlandı, yine 6 Ekim. OVP hazırlansın ki ona göre OVPM, o yayınlanınca da ona göre bütçe hazırlansın. Ama hepsi aynı gün yayınlandı. Aralarında bir geçiş, hazırlık süresi yok. 17 Ekim’de de Meclis Başkanlığı’na bütçe sunuldu. Bu bütçe hakkının en önemli kısmı, hazırlık dönemindeki toplumsal denetimden kaçırmak anlamındadır.”

BÜTÇEYİ DENETLEYECEK OLANLAR CEZAEVİNDE

Konukman, ilk Anayasa’nın hazırlandığı günden bu yana insanlığın “bütçe hakkı”na sahip olduğunu hatırlattı. HDP’li vekillerin cezaevine konulduğu ve birçok vekil hakkında açıklan soruşturmalara işaret eden Konukman, şu değerlendirmede bulundu:

“Parlamentoda toplumu temsil eden kişilerin, toplumun geniş kesimlerinin taleplerini bütçeye yansıtarak, denetlemesi gerekiyor. Bunun anlamı ‘bütçe hakkı’dır. Şimdi siz Meclisin temsil yetkisini daraltırsanız, muhalefet partilerinden vekilleri hapse atıp, soruşturmalar açarsanız, Meclis’in bütçeyi denetleme şansını toplumun elinden almış olursunuz. Bir bölgeden gelen insanların temsilcilerinin itirazları var belki ama bunu dile getirecek vekiller yok. Mesela şerh yazacak vekil, nasıl yazacak, cezaevinde, içeride. Demokrasinin olmazsa olmazı bütçe hakkıdır. İnsanlık bunun için kavga verdi. Bu açından da 2017 yılı bütçesi işlevini yitirmiştir.”

YÜKÜ EMEKÇİLERDE OLAN SAVAŞ BÜTÇESİ

Hal böyleyken bütçenin mali yapısının tartışmaya gerek olmadığın söyleyen Konukman, “Bunu dışında her zamanki AKP bütçesi özelliğinde. Yatırım vizyonu yok, emekçilere dönük bir müjde yok, dolaylı vergi yani adil olmayan vergiler. Harcamaların yükünü emekçiler taşıyacak ve ödedikleri vergi karşısında yeterince kamu hizmeti alamayacak. AKP iktidarlarının bütçelerinin olmazsa olmazıydı ve bu bugün de devam ediyor” dedi.

Örtülü ödenek ve güvenlik harcamalarında rekor kırıldığını söyleyen Konukman, her yıl olduğu gibi 2017 yılı bütçenin de savaş bütçesi niteliğinde olduğunu sözlerine ekledi.

Deniz Nazlım / Selman Gözelyuz - dihaber