ANKARA - TZOB Başkanı Şemsi Bayraktar, gümrük indirimi sonrası buğday ve arpa piyasası işlemez hale geldiğini ve çiftçinin zarara girdiğini söyledi.

Hububat ve ette gümrük vergilerinin yüzde 25-45’e indirilmesinin yankıları sürüyor. Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, “Kararın psikolojik etkisiyle çiftçi- tüccar-sanayici zinciri koptu, hububat piyasası bozuldu. Sanayici düşük gümrükle ithal edeceğim diye tüccardan almıyor, tüccar elimde kalacak diye çiftçiden almıyor. Daha ithalat yok. Kararın açıklanmasının ardından 2-3 gün içinde hububat buğday ve arpa piyasası işlemez hale geldi. Bazı bölgelerde durdu. Söylem dahi yetti. O kadar zamansız oldu ki; üretici de tüccar da tedirgin, bekliyor” dedi.

TÜCCAR ZARARDA

Bayraktar, “TZOB’u arayıp tonunu bin 50- bin 100 liradan satın aldığı buğdayı fabrikaya bin liraya satamadığını söyleyip ne yapacağını soran tüccarlar var. Görünen o ki karar alınırken psikolojik etki atlanmış. Kararda ekonominin en önemli unsurlarından psikolojik etkinin ıskalanması bu sonucu doğurdu” diye belirtti.

‘ÖLÜMÜ GÖSTERİP SITMAYA RAZI EDİLİYOR’

Hububat piyasasının bozulduğunu belirten Bayraktar, şöyle devam etti: “Hasat devam ederken, hiç ihtiyaç yokken hiç zamanı değilken böyle bir karar alınması piyasayı olağanüstü bozdu. Tüccarlar daha birkaç hafta önce çiftçiden aldıkları buğdayı gümrük indirimi kararı açıklandıktan sonra fabrikalara satamıyor. Zararına satışa rağmen buğdayın ellerinde kaldığını söylüyorlar.”

Bu şartlarda TMO’nun acil olarak, hiç beklemeden devreye girmesi, makul bir müdahale alım fiyatı açıklayarak piyasada istikrarı sağlaması gerektiğini belirten Bayraktar, “TMO’nun, piyasaya geç girerek, çiftçimize ölümü gösterip, sıtmaya razı etmemelidir” diye belirtti.

Gümrük vergilerinin indirilmesinin çiftçinin rekabet imkanını ortadan kaldırdığına dikkati çeken Bayraktar, şunları söyledi: “Çiftçimizi buğday ve arpada koruyacak tek unsur gümrüklerdi. Onlar da yüzde 130’lardan buğdayda yüzde 45’e, arpada yüzde 35’e çekildi. Bu maliyetlerle, bu verimle, bu gümrüklerle buğday ve arpa üreticimiz ayakta kalamaz. Buğdayda biz dekar başına 270 kilogram verim alırken, Fransa 735, Almanya 862 kilograma ulaşmış. ABD’de litresi 2 lira 38 kuruş, Rusya’da 2 lira 22 kuruş olan mazotun Türkiye fiyatı 4 lira 37 kuruşu buluyor. ABD’de toptan fiyatlarla DAP gübresinin tonu bin100 lira, Avrupa’da bin 270 lirayken, Türkiye’de bin 665 liraya çıkıyor. Maliyetler ve verimdeki fark yüzde 35-45 değil ki bu gümrükler çiftçimizi korumaya yeterli olsun. Kesinlikle karardan vazgeçilmeli, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığımız da ithalat kontrol belgesi vermeyerek ithalatı önlemelidir.”