İkinci 24 Ocak kararları: Cazibe Merkezleri

ANKARA - AK Parti hükümeti, 24 Temmuz tarihinde Kürt sorununda izlediği askeri yöntemler sonrası hayata geçireceğini ilan ettiği “Cazibe Merkezleri” projesini 1980 darbesi öncesi Türkiye işçi sınıfının kazanımlarını bertaraf eden 24 Ocak’ta açıklaması dikkat çekti. Her iki programın adı “İstikrar programı” olması, programın amaçları açısından önemli ipuçları veriyor.

Başbakan Binali Yıldırım, 24 Temmuz tarihinde Kürt sorununda izlenen askeri yöntemler sonrası Kürt illerinde hayata geçirileceği belirtilen Cazibe Merkezleri Programı Başlangıç Lansman’ında konuştu. Bölgenin 21 ilini içeren ve 23 il kapsayan projenin 19 milyar 600 milyon TL tutarında olması planlandı. Programı “büyük bir atılım” olarak nitelendiren Yıldırım, ekonomik krizin yaşandığı şartlarda hangi kaynakla projeyi hayat geçireceklerini ise açıklamadı.

Program ile bölgeler arası “eşitsizliğin” ortadan kalkacağını savunan Yıldırım, bunu “ekonomik istikrarın” devamı olarak nitelendirdi. Program ile “Doğu'dan Batı'ya göçün azalacağı” yorumunu yapan Yıldırım, “Doğu-Batı arasındaki refah farkı da tamamen giderilecek” diye savundu.

24 OCAK’TA PROGRAM BAŞLIYOR

Program için 4 Eylül'de toplantılara başladıklarını belirten ve programın 22 Kasım tarihinde Resmi Gazete'de yayınlandığını hatırlatan Yıldırım, 11 Ocak 2017 tarihli Resmi Gazete'de de bütün programın içeriği, yani hangi şekilde destekleneceğine dair Bakanlar Kurulu kararının yayınlandığını söyledi. Program için 23 ilden bin 200 başvuru yapıldığı bilgisini vererek, “Efendim, toplam yatırım tutarı 19 milyar 600 milyon. Öngörülen istihdam 112 bin 400. Şu ana kadar ön talep toplamında gelen teklifler bu düzeyde. Bunların dökümüne gelirsek üretimle ilgili olanı 13 milyar, diğerleri de hizmet sektörüyle ilgili talepler. Dolayısıyla bugün 24 Ocak itibariyle resmen daha fazla toplantı moplantı yok program başlıyor” dedi.

DİREKSİYON KALKINMA BAKANLIĞINDA OLACAK

Devletin desteğine de işaret eden Yıldırım, 100 milyon TL ve üzerinde yatırım yapanlara özel destek verileceğini söyledi. Programın Yatırım Destek Ofisleri ve Kalkınma Ajansları tarafından yürütüleceğinin altını çizen Yıldırım, desteğin de Kalkınma Bankası tarafından verileceğini ve işin yürütmesini Kalkınma Bakanlığında olacağını söyledi.

Programın hayata geçirilmesi konusunda da Yıldırım şunları söyledi: “Bu toplantıda ilgili herkes burada. Sonra ben duymadım bilmiyorum… Dinlemem. Herkes duydu biliyor, nerede iş aksıyorsa bize ileteceksiniz, ilgili valilerimize ileteceksiniz. Bizim zaman kaybetmeye tahammülümüz yok. Terörle ilgili mücadelede ciddi mesafeler aldık, vatandaşlarımız yavaş yavaş normale dönmeli. Terörle ilgili kırsalda terörle mücadele tam kapasite devam ediyor. Bundan sonra daha güzel olacak. Yatırım için her şey hazır. Para hazır, imkanlar hazır, iş yatırımcılara düşüyor. Ben burada para dağıtılıyor gidip parayı alayım 3-5 kuruş diye düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. Çalışmaz… Gerçekten yatırım yapacak olana para var.”

24 OCAK KARARLARI NEDİR

12 Eylül darbesinden sonra Süleyman Demirel, hükümeti döneminde başbakanlık Müsteşarlığına getirilen Turgut Özal tarafından hazırlanan ve Türkiye siyasi ve Ekonomi literatürüne “24 Ocak kararları” olarak geçen kararlarla ekonomi liberalize edilerek, kapitalist sistem ekonomisi ile entegre edildi.

24 Ocak kararlarında şu tür tedbirler alındı:

* 32,7 oranında devalüasyon yapılarak günlük kur ilanı uygulamasına gidildi,

* Devletin ekonomideki payını küçülten önlemler alındı, KİT'lerdeki uygulamaya paralel olarak tarım ürünleri destekleme alımları sınırlandırıldı

* Gübre, enerji ve ulaştırma dışında sübvansiyonlar kaldırıldı

* Dış ticaret serbestleştirildi, yabancı sermaye yatırımları teşvik edildi, kâr transferlerine kolaylık sağlandı. Böylece serbest ekonomiye geçildi.

* Yurtdışı müteahhitlik hizmetleri desteklendi.

Kararlarla emek güvencesizleştirilirken, sermaye açısından maksimum düzeyde kar garanti altına alındı. 24 Ocak Kararları aynı zamanda Türkiye ekonomisinin IMF’ye endekslenmesini içeriyor. 24 Ocak 1980 tarihinde açıklanan program, “İstikrar programı” olarak nitelendirilirken, 24 Ocak 2017 tarihinde açıklanan Cazibe Merkezleri Programı da, “İstikrar Programı” olarak açıklanması dikkat çekiyor.