SİİRT - Fıstık ihracatında Türkiye’de birinci sırada yer alan Siirt’te, üreticiler bu yıl emeğinin karşılığını alamadı. Fıstık Üreticileri Birliği Başkanı Şuayip Aslan, “Ekonomik teşvik paketlerinin üst üste açıklanmasıyla bitmiyor bu işler" diye tepki gösterdi.

Türkiye’de son dönemlerde giderek derinleşen ekonomik kriz çiftçiyi deyim yerindeyse çaresiz bıraktı. Ekonomik krizin yanı sıra hükümetin çiftçiye yönelik verdiği vaatlerin ve teşvik paketlerinin karşılığının olmaması tarım emekçilerinin yaşadığı sorunları katmerleştiriyor. Hükümetin bu kapsamda çiftçiye dönük en büyük teşviklerden biri de tarım faaliyetlerinin planlama çerçevesinde yapılması, toprakların boşa ekilmemesi, üretilen ürünlerin elde kalmaması ve arz talep dengesizliğinin yaşanmaması için hayata geçirilecek havzaya bağlı destekleme projesiydi. Önemli stratejik havzalardan olan ve fıstık yetiştiriciliğiyle önemli gelir kaynağına sahip Siirt de bu projeden nasibini alamadı.

Kent bazında fıstık üretiminde 3’üncü sırada, ihracatta ise birinci sırada yer alan Siirt’te çiftçiler, bu denli önemli gelir kaynağı olan fıstığın yeterince devlet desteği alamadığından şikâyetçi.

EMEKLERİNİN KARŞILIĞINI ALAMADILAR

Siirt Fıstık Üreticileri Birliği Başkanı Şuayip Aslan, fıstık üreticilerinin yaşadığı sorunları ve ekonomik krizin fıstık üretimindeki etkisini anlattı. Aslan, fıstık üretim alanının 450 bin dekar olduğu Siirt’te, çiftçilerin hem ekonomik krizden etkilendiğini hem de hükümetin dönem dönem açıkladığı teşvik paketlerinin karşılığının olmadığını dile getirdi ve şunları söyledi: “Çiftçi bu yılki emeğinin karşılığını iki noktadan kaynaklı alamadı. Hem periyodik dönem dediğimiz dönem yaşandı hem de ekonomik krizden etkilendi. Her şeyin en az yüzde 50 arttığı bir durum var. Bundan çiftçinin etkilenmemesi imkânsızdır. O yüzden bu krizden nasibimizi biz de aldık diyebiliriz. Örneğin fıstık üretimi için gübre kullanıyoruz, fakat ekonomik krizden dolayı bir yıl önce tonunu bin liradan alırken bu yıl 1500 liradan alıyoruz. İlimiz tarıma dayalı ve bu tarımda daha çok fıstık üreticiliğine dayalı. Ekonomik krizden fıstık üretimi de olumsuz anlamda etkilenmiştir. Doların sürekli yükselişi ekonomik anlamda bir istikrarsızlığı beraberinde getiriyor. Doğal olarak ürün sattığımız kişiler alıp almamada kararsız kalıyor. Ekonomik anlamda bir öngörüsüzlük mevcut, bu herkesi olduğu gibi çiftçiyi de olumsuz etkiliyor.”

TEŞVİK PAKETİ BOŞ ÇIKTI!

Aslan, hükümet tarafından zaman zaman tarıma yönelik açıklanan teşvik paketlerine de değinerek, bu paketlerin bir karşılığının olmadığının altını çizdi. Aslan, “Ekonomik teşvik paketlerinin üst üste açıklanmasıyla bitmiyor bu işler. Hükümet geçen aylarda açıklama yaptı. Çiftçinin artık bundan sonra mazot parasını yüzde 50 karşılayacak şeklindeki açıklamasının uygulamasını biz görmedik. Diğer yandan bankalardan yüzde 50 kredi desteği vaatlerinde bulundu. Fakat bankalara gittiğimizde bu kredi desteğini alamıyoruz. Çünkü bankalar çiftçinin arazisini kayda değer almıyor. Bu yüzden sıkıntılıyız. Biz çiftçiye sponsorlu kredi ödeyeceğiz diyor bankaya gittiğimizde buradaki katma değeri çok yüksek olan tarlanı veya bahçeni ipoteğe almıyor banka. Limitsiz kredi veriyorlar bundan herkes yararlanamıyor bundan. Yani bir de kanun çıkarıyorlar çiftçinin borcunu erteleyeceğiz diye ama Siirt’te bir kişinin dahi ertelemediler. Çiftçi bu yıl çok mağdur durumda. Eğer bu sıkıntılar böyle devam ederse çiftçi bu işi bırakır” diye sitem etti.

‘GÜNEYDOĞU BÖLGESİ OLDUĞU İÇİN Mİ DESTEK YOK?’

Fıstık üreticileri olarak en büyük sorunlarından birinin, tarım havzası destek projesinden yararlanamamaları olduğunu dile getiren Aslan, devletin fıstık üretiminde önemli bir potansiyele sahip olan Siirt’e bu desteği sağlamamasına neden olarak Güneydoğu kenti olmalarını gösterdi. Aslan “Biz bu projeden yararlanamadık. Örneğin; Karadeniz’de yetişen fındık desteklendi, Marmara bölgesinde zeytine destek verildi, başka yerlerde de bu yapılırken Güneydoğu’da yetişen fıstık için devletin bu desteğini alamadık. Durum bu olunca biz de haklı olarak soruyoruz. Acaba Güneydoğu bölgesi olduğu için mi bu destekler verilmiyor? Yoksa bu ürünün katma değeri çok yüksektir. İhracatta ülkemize milyarlarca dolar kazandırıyor. Fakat yine de desteklenmiyor. Burada fıstık üreticilerine sorsanız bu durumu Güneydoğu bölgesi olduğu için bu desteklerin yapılmadığını düşünüyor. Eğer öyle değilse de bu üreticiler tarafından böyle algılanıyor. Devletin desteğini alıyoruz bazı konularda fakat bu yeterince değil” dedi.

‘DÜNYANIN EN MODERN FISTIK İŞLETME TESİSİ’

Birlik olarak her şeye rağmen iyi işler yapmaya ve fıstık üreticiliği potansiyelini arttırmaya çalıştıkların aktaran Aslan, “2010’da AB’ye bir proje sunduk ve bu proje onaylandı. Proje 35 bin metre kare üzerinde kurulu olacak bir tesis. Dünyanın en modern fıstık işletme paketleme ve depolama tesisi olacak. Ortak kullanım bu tesisimiz 2016’da inşaatına başladık. 2017’de Mayıs ayında bitmesini hedefliyoruz. Tesiste ilk etapta 64 kişi istihdam edilecek ve ilerleyen süreçlerde dolaylı olarak 5 bin kişi bu tesisten yararlanacak. Siirt fıstığı 5 ayrı kalite belgesi alarak dünyanın ve Türkiye’nin her yerinde kendi kalitesini belgeleyip tüketiciye ulaşacak” diye konuştu.

Diren Yurtsever - dihaber