Mozaik sanatının inceliklerini anlattı 

2016-11-16 09:00:30

HATAY - Küçük küçük taşların bir araya getirilmesiyle yapılan tarihin en eski sanat alanlarından biri olan mozaik sanatının inceliklerini anlatan mozaik ustası Mehmet Daşkapan, yeni mozaik ustalarının yetişmemesinden yakındı.

Tarihi milattan önce 3000-3500 yıllarına kadar dayanan dünyanın en eski sanat dallarından biri olan mozaik. Türkiye'de bu sanatı yıllardır icra eden isimlerden biri ise Hatay Antakya'da yaşayan mozaik ustası Mehmet Daşkapan. Bu sanat dalına dair ilk örneğe, yaklaşık 5 bin yıl önce Ürdün topraklarındaki Urug tapınağının sütunlarına kilden yapılmış çivi şeklindeki parçaların saplanması ile rastlandığını belirten mozaik ustası Daşkapan, kilden yapılmış mozaiklerin bu sanatın atası sayıldığını kaydetti.

Daha sonraları ise, Yunanistan'da halen günümüzde de yapılan çakıl taşları ile devam eden bir süreç yaşandığını belirten Daşkapan, günümüzde en yaygın olarak karşılaşılan ve antik mozaik sanatı olarak kabul edilen “Tessera” denilen küp şeklindeki taşlardan yapılan mozaikler ortaya çıktığını ifade etti.

‘EN ÖNEMLİ ŞEY SABIRLI OLMAK

Mozaik sanatının incelik isteyen bir alan olduğunu belirten Daşkapan, koca taşları keserek, belli küpler haline getirmenin bile zahmet isteyen bir iş olduğunu vurguladı. Toplanan taşları önce bir bir ayırarak, mozaik yapımında kullanabilecek hale getirdiklerini, sonrasında ise küçük küpler halinde kesilen taşlarla çalıştıklarını dile getiren Daşkapan, yine taşların kesimi kadar renkleri bir arada tutabilmenin de önemli olduğunun altını çizdi.

Daşkapan’ın mozaik sanatına dair paylaştığı en önemli şey ise, sabırlı olmak. Daşkapan, bunu da “Sabrı olmayan bir kişinin bu işi yapması neredeyse imkansız. Çünkü en ufak bir çalışma bazen günler alıyor. Öyle ki 6 ay, hatta bir yıla kadar uzayan çalışmalar yapmak zorunda kalabiliyorsunuz" belirtti.

'KAYNAĞIM DOĞA'

Türkiye'deki mozaik ustalarının neredeyse tamamına yakınının mermer ve sıkıştırılmış birkaç renk taş ile çalışmasından yakınan Daşkapan, bu konuda şunları söyledi: "Çubuk şeklinde kesip yapıştırıyorlar. Ancak Antakya bunun için oldukça zengin bir yer. Antakya'da da mermer kullananlar var ama benimle birlikte çok nadir birkaç mermer ustası mermer yerine doğadan topladığımız taşları kullanıyoruz. Hazır mermer almaktansa doğaya çıkarak, dağda, ovada, nehirlerde mozaik yapımı için kullanılacak taşları topluyoruz. Benim kaynağım doğa anlayacağınız. Şu ana kadar Antakya doğasında 450'nin üzerinde taş ve tonlamalarla beraber renk çeşidi tespit etmiş ve çalışmalarımızda kullanabiliyoruz. Antik Roma dönemi mozaiklerinin Antakya ve çevresinde bu kadar yoğun bulunmasının sebeplerinden biri de bu. Bölge taşlar konusunda çok zengin." 

YENİ USTALAR YETİŞMİYOR

Kendisi de dahil günümüz mozaik ustalarının çalışmalarının daha çok taklitten oluştuğunu belirten Daşkapan, sanattan çok zanaat icra etmek zorunda kalmalarından yakındı.

Daşkapan, "Müzelerdeki herhangi bir mozaik bizden istenmesi üzerine bunların aynılarını taklit ediyoruz. Özel çalışmalarımız da var. Bu çalışmaları tamamlayarak, görücüye çıkarmaya hazırlanıyoruz aynı zamanda. Benim de dünyadaki diğer mozaik ustalarının da temel sorunu kendisini ifade edememe sorunu baktığımızda. Şu anda bizim yaptığımız antik mozaik kopyadır. Bildiğimiz tarihte yapılanları kopyalıyoruz sonuçta. Sanatçı olmak için kendine ait yeni bir çalışma ortaya koyamıyoruz. Ya da koymak için kendimize güven sorunu yaşıyor veya kendimizi ifade edemiyoruz" diye konuştu. 

Yeni mozaik ustalarının yetişmemesinden de yakınan Daşkapan, Güzel Sanatlar Fakültelerinde mozaik sanatına gerekli değerin verilmediği için gençlerin bu bölümü tercih etmediğini ifade etti.