ANKARA - Başkanlık sistemini de içeren Anayasa değişikliği tartışmaları altıncı gününde. Salı gününe kadar tamamlanması beklenen teklife CHP ve HDP karşı çıkarken, AK Parti ile MHP görüşmelerde ısrarlı. 11 maddesi kabul edilen görüşmelerde birçok dikkat çekici ayrıntı yaşandı.

Başkanlık sistemini de içeren Anayasa değişikliği tartışmaları 5’inci gününü geride bırakırken, genel kurulda perde arkasında yaşananları sizler için derledik.

KADIN VEKİLLER KONUŞTURULMADI

Görüşmelere dair dikkat çeken ayrıntıların başında konuşmalarda kadın milletvekillerinin düşüncelerinin, dolayısıyla kadının iradesinin yansımadığı konuşmaların gerçekleşiyor olması. 5 günlük maraton sürecinde AK Parti ve MHP milletvekillerinin kadın milletvekillerinden hiçbiri değişiklik teklifi üzerine söz almadı. AK Parti sıralarından sadece bir kadın milletvekili “sataşma” gerekçesi ile yerinden bir dakikalık konuşma yaptığı görüldü. Kadın milletvekillerinin konuşmaması CHP için de geçerli bir durum oldu. CHP’den de sadece iki milletvekili değişiklik teklifi üzerine kürsüye çıkarak söz aldı.
HDP’de ise, başta Adana Milletvekili Meral Danış Beştaş, Grup Başkanvekili Filiz Kerestecioğlu, Ayşe Acar Başaran olmak üzere kadınlar sık sık kürsüye çıkarak, fikir beyan eden isimler oldu. Beştaş, aynı zamanda değişikliğin tümü üzerine yapılan konuşmalarda söz alan tek kadın milletvekiliydi.

TEKME TOKAT ARBEDE

Görüşmelerin dikkat çeken bir diğer ayrıntısı ise yaşanan kavgalar oldu. CHP’lilerin görüşmelerin üçüncü gününde sabah saatlerine kadar süren oturumda kürsü işgali yapmasının ardından yaşanan kavgada kimi milletvekilleri yaralanarak, hastaneye kaldırıldı. Kürsünün kullanılamaz hale geldiği kavganın Meclis’e faturasının ise 100 bin liranın üzerinde olduğu değerlendiriliyor.

HER GÜN 13-14 SAATLİK MESAİ

Teklifin bir an önce Meclis’ten geçirilmesi için ise bugüne kadar milletvekillerinden görülmemiş “özel” bir çaba sarf ediliyor. Her madde ve oylamasının 3-3,5 saat sürdüğü görüşmelerde, her birleşim verilen aralarla birlikte 13-14 saat aralığında gerçekleştiriliyor. Bu da saat 14.00’te açılan Genel Kurulu görüşmelerinin bazen gecenin geç saatlerine bazen de sabahın ilk saatlerine kadar sürmesine neden oluyor. Muhalefet ise bu aceleciliğin nedenini AK Parti’nin amacı olarak değerlendiriliyor.

VEKİLLER MUHABİR OLDU

Muhalefetin ilk günden bu yana getirdiği eleştirilerin başında görüşmelerin kamuoyundan uzak gerçekleştirilmesi eleştirisi yer alıyor. Saat 19.00’dan sonra Meclis TV’nin yalnızca internet üzerinden ve Meclis yerleşkesindeki ağdan yayın yapmasından dolayı tarihi görüşmeler toplumun büyük bir kesimine ulaştırılmıyor. Muhalefetin eleştirisine rağmen bu konuda Meclis tarafından bir adım atılmaması da tartışma konusu olmaya devam ediyor. Ancak CHP ve HDP’liler deyim yerindeyse birer gönüllü muhabir olarak görüşmeleri halka ulaştırmaya çalışıyor.

ŞEKER TV 6 GÜNDE 31 SAATLİK YAYINLA 1 MİLYON 255 İZLEYİCİ TOPLADI

Özellikle CHP Milletvekili Ali Şeker, “Şeker TV” adıyla anılan yayınlarıyla görüşmelerin daha büyük kesime ulaşması için çaba gösteriyor. Profesyonel kamera ve 3G cihazıyla sürekli yayın yapan Şeker'in yayınlarının görüşmelerin son gününe kadar devam edeceği belirtiliyor. Görüşmelerin 5’inci gününe kadar 40 farklı yayın gerçekleştirdi. Toplamda bin 870 yani 31 saat yayın yapan “Şeker TV”nin bu yayınları da 1 milyon 255 bin 700 izleyici tarafından da izlendiği istatistiklere yansıdı.

BOYKOT VAR

Görüşmeler, eş genel başkanları dahil 11 milletvekilinin tutuklu olmasından dolayı Meclis’in yasama üyelerinin tamamının katılımıyla gerçekleşmiyor. HDP Parti Grubu, bu durumu sıklıkla dile getirip, “Milletvekillerinin SEGBİS ile ifadeleri alınabiliyor ama yasama faaliyetlerine katılamıyor. Milletvekilleri Anayasa’dan kaynaklı haklarını burada kullanabilmeli” diyor ancak bir gelişme olmadığı gibi tutuklu milletvekillerinin de bu konuda yazdığı dilekçelere de halen yanıt verilmedi. Milletvekillerinin tutuklu olmasından dolayı HDP’liler ise maddelerin oylanmasına katılmama kararı aldı.

İSİMLERİ ANONS EDİLDİ AMA ONLAR CEZAEVİNDEYDİ

Bu kararla birlikte her maddenin oylaması için kentlerin alfabetik sırasına göre milletvekilleri sırayla oy verme kabinlerine çağrılıyor. Doğalında HDP’li tutuklu milletvekillerini de her defasında okunuyor. Meclis’te olmayıp isimleri okunan ve vekillerinin isimleri anons edildiğinde ise her defasında HDP sıralarından “cezaevinde” sesi yükseldi. Oylama sonunda da “Oyunu kullanmayan sayın milletvekilimiz var mı?” demesi de dikkat çekti.

HAKKARİ’NİN İRADESİ YOK

Tutuklu milletvekillerinin durumunun doğurduğu bir önemli detay da Hakkari ile ilgili. 3 milletvekili seçilen kentte HDP’li Selma Irmak, Abdullah Zeydan ve Nihat Akdoğan, Hakkari halkının iradesi olarak Meclis’e gelmişti. Ancak 4 Kasım’dan sonra çeşitli tarihlerde üç isminde de tutuklanmasından dolayı Türkiye’nin kaderini tartışıldığı bu görüşmelere Hakkarililerin iradesi de yansımıyor.

FOTOĞRAF ÇEKTİRME YARIŞI

Her maddenin oylamasında oy kovalarının önünde bir yoğunluk da göze çarpan ayrıntılardan birisiydi. Oysa yoğunluğun sebebi oy kullanmadan kaynaklanmayan bir nedendi. Özellikle AK Partili milletvekilleri her maddenin oylamasında oyunu kovaya atmadan önce toplu fotoğraflar çektirdi. Birleşimi yöneten Meclis Başkanvekili ise “lütfen önceki fotoğraflarınızı kullanın” diyerek, uyarılarda bulundu.

BAHÇELİ KURULDAN AYRILMADI

Meclis’te dört parti bulunurken, HDP Eş Genel Başkanları Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ’ın tutuklu olmasından dolayı 3 partinin genel başkanları Genel Kurul’daydı. Ancak CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu ile AK Parti Genel Başkanı ve Başbakan Binalı Yıldırım, görüşmeler sırasında sadece bir kaç kez Meclis Genel Kurulu’nda görüldü. MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli ise 5 günün tüm oturumlarında partisinin sıralarındaydı.

KULİSLER MARKAJ KULİSLERİ OLDU

Genel Kurulu salonunda bunlar göze çarparken, iktidar ve muhalefet kulislerinde aralarda da yoğun tartışmalar ve gergin bir atmosfer mevcuttu. Bununla birlikte her ara da özellikle MHP’lilerin kendi içlerinde yoğun bir tartışma yürütmesi ve “hayır” diyeceklerini açıklayan ve olası bir fire verebilecek isimler deyim yerindeyse markaja alınmıştı. MHP ile birlikte aynı markaj teklif görüşmesinin geldiği günden bu yana endişe içerisinde olan AK Parti kulislerinde de yaşanan bir durumdu.

Hayri Demir - dihaber