ANKARA - Cumhurbaşkanlığı sistemini getiren anayasa değişikliğinin 17’inci maddesi 342 oy ile kabul edildi. CHP ve HDP’nin verdiği değişiklik önergeleri ise reddedildi.

TBMM’deki görüşmeler anayasa değişikliğinin 17. maddesinden itibaren devam etti. CHP adına söz alan Bülent Tezcan, madde bendlerinin ayrı ayrı görüşülmesi gerektiğini belirterek, “Torba yasa tekniği anayasa değişikliğine de uyarlanmıştır” dedi ve maddenin komisyona iade edilmesini istedi.

'KÜRTLERİN VE ALEVİLERİN FERMANIDIR'

Madde üzerine HDP adına ve kendi adına söz alan Osman Baydemir de, Türkiye’nin 1921 ve 1980 dönemindekine benzer bir risk ile karşı karşıya olduğunu belirterek, düzenlemeye hayır dediklerini söyledi. Erkler ayrılığının olmadığı toplumlarda Anayasa’nın yok hükmünde olduğunu ifade eden Baydemir, “Anayasa ve erkler ayrılığı yok ediliyor” diye belirtti. Teklifin, “Bir Anayasa metni değil, zulm vesikası, Kürtlerin, Alevilerin fermanı” olduğunu ve demokrasiyi ortadan kaldıracağını vurgulayan Baydemir, kin ve nefreti teşvik eden siyasi bir ortamda bu görüşmelerin gerçekleştirildiğini söyledi.

'82 FİLMİNİN FRAGRMANI SERGİLENİYOR'

40 milyonluk Kürtlerin dilinin yok edilmeye ve asimile edilmeye çalışıldığını kaydeden Baydemir, bu siyasi sorunu çözmek için adım atılmadığını aktardı. Kürtlerin asimilasyona karşı biat etmeyeceğini belirten Baydemir, buna karşılık çatışmanın süreceğini dile getirdi. “Yeni bir başlangıç” yapılması çağrısı yapan Baydemir, şunları aktardı: “Biz bu filmi daha önce 1982 yılında yaşadık. Şimdi bu filmin fragmanları bize dayatılıyor. Buna hayır diyor reddediyoruz.”

Türkiye’nin 1980 koşullarından farklı bir ortamda olmadığının altını çizen Baydemir, “Muhalefet partisinin lideri, gazeteciler içeride. OHAL koşullarında ve özgür olmayan bir ortamda nasıl topluma bunu dayatıyorsunuz. Bu fermana hayır diyoruz" şeklinde konuştu.

'TÜRKEŞ VE ERBAKAN BU DÜZENLEMEYE KARŞI ÇIKARDI'

CHP adına konuşan Muğla Milletvekili Akın Üstündağ da, yeni Anayasa yapımının 1920 koşullarındaki 21 Anayasası ile karşılaştırılmasına karşı çıkarak, “Yeni kurulan bir devlet, kurucu bir iktidar yok” dedi. Süleyman Demirel, Turgut Özal, Erbakan ve Türkeş’in yaşaması halinde bu düzenlemeye karşı çıkacağını belirten Üstündağ, görüşmelerde Anayasa'ya karşı hile yapıldığını söyledi. Üstündağ, düzenlemenin rejim değişikliği içerdiğini ifade ederek, özellikle kuvvetler ayrımına dikkat çekti.

Sorulara cevap veren Adalet Bakanı Bekir Bozdağ ise, Nazım Hikmet’in büyük şairlerden biri olduğunu kaydederek, “Nazım Hikmet’in mezarının Türkiye’de olmasını bizde isteriz. Ancak mirasçıları mezarının Moskova’da olmasını istemiştir” diye belirtti. Bozdağ, Mersin’deki gözaltıların, “Cumhurbaşkanlığı sistemini eleştirmekle alakası” olmadığını da savundu.

'DARBEYE ZEMİN SUNUYOR'

CHP Milletvekili Haluk Pekşen, değişikliğin “darbeye zemin hazırladığını” ve “değişikliğin Cumhurbaşkanı için hayati risk taşıdığını” belirterek, “Bu düzenleme ile erken kalkan darbe yapar” dedi. Haluk Pekşen’in düzenleme ile özerk bölgeler geleceği iddiasına ilişkin söz alan HDP Milletvekili Celal Doğan ise, bunun gerçeği yansıtmadığını ancak özerk bölgelerin gelmesi gerektiğini belirterek, iddiaların spekülasyon olduğunu söyledi. HDP adına madde hakkında değişiklik önergesi veren Dirayet Taşdemir de, Meclis'in 7/24 çalışmasından şikayetçi olmadıklarını belirterek şunları dile getirdi:

'BU ISRARINIZDAN ŞÜPHE DUYUYORUZ'

“Ama bu Meclis toplumsal sorunların çözümü için bu kadar ısrarlı ve istikrarlı çalışmadı. Kadınların, Alevilerin, Kürtlerin, işçilerin sorunlarının çözümü için çalışmadı. Anayasal diktatörlük için bu çaba gösteriliyor. Bu ısrarınızdan şüphe duyuyoruz. Ya siz bir şeylerden korkuyorsunuz ya da bir şeyler saklıyorsunuz.”

Madde üzerine CHP ve HDP adına verilen değişiklik önergeleri reddedildi. Diğer madde oylamalarında olduğu gibi tutuklu bulunan HDP milletvekilleri oy kullanmak için anons edildi.

HDP’nin dahil olmadığı oylamada, 484 milletvekili oy kullandı. 17. madde 342 kabul oyu ile geçerken, madde lehine 135 ret oyu kullanıldı. Oylama da, 2 çekimser 3’de boş oy kullanıldı.