Erdoğan 8 gün sonra onayladı: 16 Nisan’da referandum 2017-02-10 12:34:47 ANKARA - Cumhurbaşkanı Erdoğan, Anayasa değişiklik paketini 8 gün sonra onayladı. Hükümet Sözcüsü Numan Kurtulmuş, "Referandum muhtemelen 16 Nisan'da yapılacak" dedi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "Cumhurbaşkanlığı sistemini" içeren anayasa değişiklik teklifini onayladı. Erdoğan, referanduma sunulmak üzere yayımlanması için Başbakanlığa gönderdi. Anayasa değişikliği referandumu Resmi Gazete'de yayımladıktan 60 gün sonraki ilk pazar, 16 Nisan'da yapılacak. "Rejim değişikliği" şeklinde eleştirilen ve 18 Maddeyi içeren teklif, Meclis Genel Kurulu'nda 10 günde kabul edilmiş ve 12 gün sonra onay için 2 Şubat akşamı Cumhurbaşkanlığı’na gönderilmişti. Erdoğan, 8 gün sonra teklifi onayladı. KURTULMUŞ: REFERANDUM 16 NİSAN’DA Başbakan Yardımcısı ve Hükümet Sözcüsü Numan Kurtulmuş, referandum tarihine dair açıklama yaptı. Kurtulmuş, "Türkiye'de 16 Nisan'da olacağı hesaplanan seçimde egemenlik kayıtsız şartsız milletin olacaktır. Ümit ederim ki bu seçim kampanyası Türkiye demokrasisinin olgunluğuna yakışır bir şekilde sürdürülecektir. 'Evet' diyenler, 'hayır' diyenler özgür bir şekilde görüşlerini açıklayacaktır. Nihayetinde bu kampanya bir siyasi parti kampanyası değildir. Herhangi bir referandum paketidir. Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin onaylanmasıyla ilgili değişiklik önerisidir. Biz bu öneriye milletimizin büyük oranda 'evet' diyeceğine inanıyoruz. Anayasa değişiklik paketi ile ilgili oylama rejim değişikliğini içeren bir oylama değildir. Türkiye'nin rejimi bellidir, cumhuriyettir" ifadelerini kullandı. NE OLMUŞTU? Anayasa değişiklik teklifinin Meclis'e gelme sürecinin önü MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin 11 Ekim 2016 tarihinde Meclis'te yaptığı grup toplantısındaki çağrısıyla açıldı. Bahçeli, şunları söylemişti: "Sayın Cumhurbaşkanı’nın fiilli başkanlık zorlamasından vazgeçmesi, yasa ve anayasal sınırlarına çekilmesidir. Şayet bu olmayacaksa, ikinci olarak, fiili durumun hukuki boyut kazanabilmesinin süratle yol ve yöntemlerinin aranmasıdır. Dünyanın hiçbir medeni ve demokratik ülkesinde her gün suç işleyen bir yönetim ve iktidar yapısı görülemeyecek, bundan bahsedilemeyecektir. Bu durum karşısında, AKP başkanlık sistemiyle ilgili inadını sürdürecekse yine karşımıza iki seçenek çıkacaktır: İlk olarak AKP, hazırda tuttuğu veya üzerinde çalıştığı bir anayasa hazırlığı varsa, mutabık kalınan daha önceki maddeleri de ihtiva etmek kaydıyla TBMM’ne getirmelidir." Bahçeli'nin yaptığı çağrının ardından Başbakan Binali Yıldırım ile Bahçeli'nin arasındaki ilk temas 17 Ekim 2016 tarihinde Çankaya Köşkü'nde gerçekleşti. Bahçeli'nin çağrısı ardından Ak Parti ve MHP kurmayları arasında görüşmelere başlandı. 19 Kasım 2016 tarihinde Ak Parti ve MHP arasında "Anayasa Komisyonu" kuruldu. Meclis Anayasa Komisyonu, 20 Aralık 2016 günü anayasa değişikliği teklifini görüşmek üzere toplandı. Gergin geçen görüşmelerin ardından teklif 30 Aralık 2016 günü komisyonda kabul edildi. 9 OCAK: GÖRÜŞMELERE BAŞLANDI Anayasa değişlik teklifinin Meclis Genel Kurulu'ndaki görüşmeleri 9 Ocak'ta başladı. Görüşmeler sırasında HDP'li vekiller "bu suça ortak olmayacağım" sözleriyle oy kullanmayarak "Hayır" demeyi tercih etti. 10 Ocak günü Anayasa değişikliği teklifinde maddelerin görüşülmesine geçilmesi için yapılan oylama yapıldı. Anayasa değişikliği teklifinin maddelerinin görüşmelerine geçilmesi, 338 oy ile Meclis Genel Kurulu'nda kabul edildi. 9 Ocak tarihinde başlayan anayasa değişikliği tasarısı, tartışmalar, kimi kavgalar ve ser eleştiriler altında, 6 gün içerisinde Meclis sabahlara kadar çalıştırılarak tamamlandı. HDP ve CHP’nin karşı çıkmasına rağmen, AK Parti ve MHP tarafından anayasa değişikliği 340-347 arasında değişen oy oranları ile 18 maddeden oluşan teklif ilk turda meclisten geçmiş oldu. GİZLİ OY TARTIŞMALARI AK Parti ve MHP'nin fire endişesiyle başlayan görüşmelere "gizli oy" ve "tutuklu vekillerin oy kullanması" tartışmaları gündemden düşmedi. Değişiklik teklifinin görüşüldüğü Meclis Genel Kurulu’nda oylama esnasında AK Partili milletvekillerinin Meclis kürsüsünün olduğu yerde cep telefonlarıyla oy kabinlerini fotoğrafladığı görüldü. GARO PAYLAN'A CEZA Görüşmelerin 5'inci gününde 11 madde görüşmeleri sırasında HDP'li Garo Paylan'ın Meclis kürsüsünde "soykırım" ifadesi kullanması Ak Parti, MHP ve CHP'li vekilleri bir araya getirdi. Üç parti ortak bildiri yayınladı. Paylan'a 3 birleşimden çıkarılma cezasının verildi. Cezanın ardından HDP görüşmelerden bir günlük çekilme kararı aldı. Paylan yaptığı açıklamada Meclis'te linç ortamının oluştuğu açıkladı. KÜRDİSTAN TARTIŞMALARI İlk tur görüşmesinde Kürdistan, soykırım ve Kürt sorununa ilişkin tartışmalar damgasını vurdu. AK Partili vekiller "Kürdistan diye bir yer yok" derken, MHP'li vekiller "Adını bile anmak istemiyoruz" ifadesi kullandı. HDP'liler ise Meclis kürsüsünden "Kürdistan realitedir" sözlerini tekrarladı. Kürdistan ve soykırım tartışmalarında CHP, AK Parti ve MHP bir blok olarak yer aldı. KÜRSÜ İŞGALİ Teklifin 5. maddesinin görüşmeleri esnasında CHP Milletvekili Özgür Özel "Kürsüyü sizden koruma altına alıyoruz" deyince çok sayıda CHP milletvekili, Özel'in yanına gelerek kürsü işgali yaptı. Eylem sonrası TBMM TV yayınını kesti. Görüşmelere ara verildi. AK Partililer başkanlık divanının arkasından kürsüye doğru yönelince, arbede yaşandı. 48 SAAT ARA VERİLDİ 15 Ocak günü birinci turun sona vermesi ardından Meclis Genele Kurulu, anayasa görüşmelerine 48 saat ara verdi. Aranın ardından ikinci tur görüşmeleri 18 Ocak'ta başladı. 'HDP'Lİ 'REHİN' VEKİLLER' İlk turu gergin geçen görüşmelerin, ikinci turunda da benzer tartışmalar yaşandı. Görüşmelerin ikinci turunda ilk gün, teklifin ilk 7 maddesi kabul edildi. HDP'de milletvekilleri ikinci tur görüşmelerine 'Hayır' yazılı yaka kartlarıyla katıldı. Oylama için tutuklu HDP'li vekillerinin isimlerinin okunduğu sırada "Rehin" diye bağırıldı. KENDİNİ KÜRSÜYE KELEPÇELEDİ Teklifi görüşmelerinin ikinci turunun ikinci gününe ise kadın milletvekilleri arasındaki kavga damga vurdu. Saat 14:00'te toplanan Genel Kurul'da Ankara Bağımsız Milletvekili Aylin Nazlıaka, TBMM Genel Kurulu'nda başkanlık sistemini içeren anayasa değişikliği teklifinin ikinci tur görüşmeleri yapılırken, kendisini Meclis kürsüsünde mikrofona kelepçeledi. Tasarının tümü üzerine yapılan oylamada 488 oy kullanıldı. Teklifin tümü 339 oy ile Meclis’ten geçti. Tasarının tümü için 142 red oyu kullanıldı. 5 boş 2 de geçersiz oy kullanıldı. Meclis Başkanvekili Ayşenur Bahçekapılı sonucu, “Egemenlik gerçekten kayıtsız şartsız milletindir” sözleriyle duyurdu ve “Bu teklifin maddelerinde ve tümünde oylar usulüne göre kullanılmıştır ve teklif kabul etmiştir” diye anons etti. 9 Ocak günü başlayan Meclis maratonu 21 Ocak günü sabaha karşı son buldu.