DENİZLİ - Buldan’da evlerinin bahçesinde 39 yıldır geleneksel yöntemlerle ipekten şal üretimi yapan Yaşar Dışkaya, kozadan ipek yapımının tek ve son tanığı.

Denizli’nin Buldan ilçesinde evlerinin bahçesinde 39 yıldır geleneksel yöntemlerle ipek üretimi yapan Yaşar Dışkaya (65), Denizli’de kozadan ipek yapımının tek ve son tanığı. Çocukluk döneminde babasından bu mesleği öğrendiğini aktaran Dışkaya, babasının vefat etmesinin ardından Buldan’da kozadan ipek üretimi mirasının devraldığını söyledi. Dışkaya çocukluğun geçtiği evde şu n ipek şal üretimi yapıyor.

Geçmişte kendi tohumlarıyla koza ürettiklerini dile getiren Dışkaya, şu n ipek ürünlerini ilginin azalmasından kaynaklı Bursa’dan ihtiyaçları kadar olan kozayı satın aldıklarını söyledi. Geleneksel yollarla ipek ürettiğini vurgu yapan Dışkaya, kozadan ipek yapımını şu sözlerle anlattı: “Kazanımızı su doldurduktan sonra suyu kaynatıyoruz. Kozaları su kaynadıktan sonra kazana dolduruyoruz. Ondan sonra süpürge kozalara vurup ucuyla ipeği çekiyoruz. Çektiğimiz ipekleri çarka doluyoruz. Kaliteli bir koza fazla salya salgılarsa bir kozdan bin 350 metre uzunluğunda ipek çıkıyor. 30-40 kozadan bir çark ipek çıkartıyoruz. Şu n bu yöntemle ipek elde eden tek ve son tanığıyım.”

‘MEŞE AĞACINDAN BOYA ELDE EDİYORUZ’

Kozdan ipek elde edildikten sonra boyama işlemini de kendisinin yaptığını belirten Dışkaya, “İpeklerimizi boyamak için boyamızı da doğal yollarla kendimiz üretiyoruz. Meşe ağaçlarında ki palamutları ıslatıp kazanda kaynatıyoruz. Suyundan boya elde ediyoruz. Kök boyalarından ipeklerimizi boyuyoruz” dedi. İpekleri boyanma işleminin ardından yok olmaya yüz tutmuş el dokuma tezgahlarında ipeği dokuduğunu aktaran Dışkaya, “Dokuduktan sonra ipek sertleştiğinden kaynaklı sabunla su ile yıkıyoruz. Sonrasında kullanıma hazır hale geliyor. Kısacası kozadan ipeğin elde edilme noktasına kadar her aşamasında ben varım” diye konuştu.

‘EKONOMİMİZE KATKISI BİR HAYLİ GÜZEL’

Kozadan ipek üretiminin ekonomilerine bir hayli katkısı olduğunu vurgulayan Dışkaya, şunları söyledi: “Bir aile geçine bilir bu meslekle. Çocukluğumuzdan beri ailem dokuma yapıyordu. Ailem çocuklarını tezgahlardan elde ettikleri ipeklerin gelirleri ile hem okutmuş hem de evlendirmiş. Şuanda ipeğin pahalı olmasından kaynaklı herkes satın almıyor. Ondan dolayı seyrek satılıyor ipekten yapılan ürünler. Şuan günde 3 adet ipek şal el dokuma tezgahlarında dokuya biliyorum. Tanesi 100 TL karşılığında satılıyor. Ondan dolayı ekonomik açıdan güzel gelir sağlıyor.”

HER DOKUMADA 39 YIL ÖNCESİNİ HATIRLIYOR

Baba mesleğini devam ettirdiğinden kaynaklı büyük bir tutku ile kozadan ipek üretimi mesleğini devam ettirdiğini belirten Dışkaya, her ipeği dokuduğunda 39 yıl önce ipek dokumacılığına başladığı ilk günlerin aklına geldiğini söyledi. Kozadan ipek üretiminin Buldan’da son bulmaması için şuan oğlunu yetiştirdiğini ifade eden Dışkaya, “Yaparsa Buldan’da oğlum yapar. Ondan başka şuan bu mirası devralacak kimse yok. Bu mesleğin devam etmemesi beni çok üzer. Yetiştirmek isteyen gençleri yetiştiririm ama gençler masa başı iş aradığından kaynaklı bu mesleğe yönelmiyor” dedi.