DİYARBAKIR - Midhat Bedirxan’ın sürgünde kurmak zorunda kaldığı Kürdistan Gazetesi’nin yayınlanmasının üzerinden 119 yıl geçti ancak Kürt gazetecilerin üzerindeki baskılar bitmedi. 45 Kürt gazeteci, Kürdistan Gazeteciler Günü’nü cezaevlerinde karşılıyor.
Mısır’ın başkenti Kahire’ye sürgün gönderilen Bedirxan Bey’in oğullarından Mikdad Midhat Bedirxan tarafından 22 Nisan 1898'de kurulan Kürdistan Gazetesi’nin yayımlanmasının üzerinden 119 yıl geçmesine rağmen Kürt gazetecilerin üzerindeki baskı eksik olmadı. Kürdistan Gazeteciler Günü olarak kabul gören 22 Nisan’a 45 Kürt gazeteci cezaevlerinde karşılıyor. Özgür Gazeteciler İnisiyatifinin verilerine göre, 45’i Kürt basın çalışanı olmak üzere toplam 166 gazeteci cezaevlerinde.
SUÇLAMA VAR İDDİANAME YOK
Tutuklu 45 Kürt gazeteciden 9'u Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile kapatılan Dicle Haber Ajansı’nın (DİHA) muhabirleri. DİHA muhabirleri hakkında bol suçlama var ancak birçoğunun hala iddianamesi hazırlanmadı.
11 AYDIR NEYLE SUÇLANDIĞI BİLİNMİYOR
Abdulkadir Turay, Mardin'in Savur ilçesinde 5 Mayıs 2016'da jandarma tarafından yapılan ev baskında gözaltına alınarak 9 Mayıs'ta çıkarıldığı mahkemece "Örgüte yardım etmek" iddiasıyla tutuklandı. Yaklaşık 11 aydır tutuklu bulunan Turay, Mardin E Tipi Kapalı Cezaevi tutuluyor. Turay'ın iddianamesi 11 ay geçmesine rağmen hazırlanmadı.
24 GÖZALTINDA KALDI İDDİANAME YOK
Kapatılan DİHA Haber Müdürü Ömer Çelik, Redhack’in yayınladığı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak’ın maillerine ilişkin haberler nedeniyle 25 Aralık 2016 tarihinde Diyarbakır'daki evine yapılan baskın sonucu gözaltına alındı. Çelik baskında feci şekilde darp edildi, buradan ifadesi alınmak üzere İstanbul'a gönderildi. Çelik, orada 24 günlük gözaltının ardından çıkarıldığı mahkemece tutuklanarak Silivri L Tipi Kapalı Cezaevi'ne gönderildi. "Örgüt üyeliği" ile suçlanan Çelik'in iddianamesi de hazırlanmadı.
İDDİA VAR İDDİANAME YOK
DİHA Ağrı muhabiri Abdullah Kaya, 18 Ocak 2017'de Diyadin'de evine yapılan baskında gözaltına alınarak, 21 Ocak'ta çıkarıldığı mahkemede "Örgüt üyeliği" iddiasıyla tutulandı. Kaya'nın iddianamesi hazırlanmadı.
CEZAEVİLERİ ARASINDA GİT GEL
DİHA Van Muhabiri İdris Sayılğan, Muş merkezde 17 Ekim'de ev baskınlarında gözaltına alınarak, 21 Ekim 2016’da "Örgüt üyeliği" iddiasıyla tutuklandı. Önce Muş Cezaevi’ne gönderilen Sayılğan, ardından Trabzon E Tipi Kapalı Cezaevi’ne sevk edildi. Sayılgan'ın da iddianamesi hazırlanmadı.
GİZLİ TANIT BEYANLARIYLA TUTUKLU
Sur'da 2 Aralık 2015 tarihinde ilan edilen "sokağa çıkma yasağı” döneminde içerde kalan DİHA Diyarbakır Muhabiri DİHA Mazlum Dolan, 19 Şubat’ta açılan koridorla tahliye edildi. 23 Şubat 2015'de tutuklanarak Diyarbakır D Tipi Kapalı Cezaevi'ne gönderilen Dolan, Sur'da yasak boyunca yaşananları telefon aracılığıyla kamuoyuna duyurmuştu. Dolan'ın yargılandığı davanın ilk duruşması 29 Aralık 2016'da Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü. “Örgüt üyeliği”nden yargılanan Dolan'ın dosyasında yapılan ihbarlar, gizli ve açık tanık beyanları, bombardıman altındaki Sur'dan çıkmış olmalarına rağmen giysilerinde tespit edilen barut bulguları delil olarak gösterildi. Dolan'ın bir sonraki duruşması Mayıs ayında görülecek.
HABER KAYNAKLARI GÖRÜŞMELERİ TUTUKLAMA NEDENİ
DİHA Elazığ Muhabiri Mehmet Güleş, Elazığ Adliyesi’nde 5 Aralık 2016’da haber takibi yaptığı sırada "Hakkında arama kararı var" denilerek gözaltına alındı. 7 Aralık'ta mahkemeye çıkarılan Güleş’in yaptığı haberler ve haber kaynakları ile görüşmeleri gerekçe gösterilerek tutuklama kararı verildi. Elazığ E Tipi Kapalı Cezaevi'nde tutulan Güleş hakkında, 22 yıla kadar hapis istemiyle açılan dava 3 Nisan’da görüldü. Ancak Güleş tahliye edilmedi.
ÖLÜMLE TEHDİT EDİLDİ
DİHA Yüksekova Muhabiri Nedim Türfent, 12 Mayıs 2016’da seyir halinde olduğu araç Van girişinde durdurularak gözaltına alındı. Türfent, gözaltına alınmadan önce kimi sosyal medyada hesaplarında ölüm ile tehdit edilmişti. Türfent'ten ilk etapta haber alınamazken, kamuoyu baskısı sonucu Yüksekova’ya götürüldüğü açıklandı. Türfent, "örgüt üyesi olmak" iddiasıyla 13 Mayıs'ta tutuklandı. Tutukluluk kararında yaptığı haberler ve gizlik tanık ifadeleri gerekçe gösterildi. Türfent önce Hakkari daha sonra ise Van T Tipi Kapalı Cezaevine sevk edildi. Yaklaşık 1 yıldır tutuklu olan Türfent'in iddianamesi yeni hazırlandı. Türfent'in ilk duruşması 14 Haziran'da Hakkari Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülecek.
HABER TAKİBİNDE ALINDI
DİHA Van Muhabiri Ziya Ataman, 10 Nisan 2016 tarihinde Van merkezde haber takibi yaptığı esnada "araman var" denilerek, gözaltına alındı ve çıkarıldığı mahkemece tutuklandı. Van Yüksek Güvenlikli Kapalı Cezaevi’nde tutulan Ataman, aradan bir yıl geçtikten sonra duruşması görüldü. Görülen duruşmada tahliye edilmeyen Ataman’ın bir sonraki duruşması 5 Temmuz'a ertelendi.
BELEDİYE BİNASININ FOTOĞRAFINI ÇEKMEK SUÇ
DİHA Van Muhabiri Selman Keleş, 20 Mart’ta belediye civarında fotoğraf çekimi yaptığı için gözaltına alındı. 30 Mart'ta çıkarıldığı mahkemede tutuklanan Keleş'in, çektiği fotoğraflar suç unsuru sayıldı. Yaklaşık 5 yıldır gazetecilik yapan ve sayısız habere imza atan Keleş, habercilik yaptığı süre boyunca defalarca haber takibi sırasında polis ve ırkçı grupların hedefi oldu.
SAYISIZ DAVA AÇILDI
DİHA muhabirlerinin dışında yine KHK ile kapatılan Özgür Gündem gazetesinin Yazı İşleri Müdürü İnan Kızılkaya da 16 Ağustos 2016 tarihinde gazeteye yapılan baskında gözaltına alındı. Kızılkaya, 29 Ağustos'ta çıkarıldığı mahkemece "Örgüt üyesi olmak", "Örgüt propagandası yapmak" ve "Devletin birliğini ve bütünlüğünü bozmak" iddialarıyla tutuklanıp Metris R Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu’na gönderildi. Tutuklandıktan sonra 3 duruşması yapılan ancak tahliye edilmeyen Kızılkaya, her 3 duruşmasında da üzerine atılan suçlamaları reddederek, gazetecilik yaptığını bunun da arkasında olduğunu savundu. Hakkında sayısız dava açılan Kızılkaya 22 Haziran’da İstanbul'da görülecek bir davaya katılacak.
EDİTÖRÜNDEN DAĞITIMCISINA KADAR
Kapatılan Azadiya Welat ve Özgür Gündem dağıtımcılarından 18’i halen cezaevinde tutuluyor. Özgür Halk dergisinin 2 editörü, Demokratik Ulus Gazetesi eski Yazı İşleri Müdürü Arafat Dayan, Radyo Karacadağ’ın 1, Radyo Ses’in ise 2 çalışanı tutuklu bulunuyor.
KÜRDİSTAN GAZETCİLER GÜNÜ
Mısır’ın başkenti Kahire’ye sürgüne gönderilen Bedirxan Bey’in oğullarından Mikdad Midhat Bedirxan tarafından 22 Nisan 1898'de kurulan ve 4 sayfa olarak yayımlanan Kürdistan Gazetesi, 1898'den 1902'ye kadar toplam 31 sayı çıktı. 1 ile 23 arasındaki sayıları on beş günde bir, 24 ile 31 arasındaki sayıları ise ayda bir yayımlandı. 1 - 5 sayıları Mikdad Midhad Bedirxan’ın sahibi ve yazı müdürlüğüyle Kahire'de basılmıştır. Mikdad Mithad göğüs hastalığından öldükten sonra kardeşi Abdurrahman Bedirxan sorumluluğunu üstlenmiş ve 6 -19 sayıları Cenevre'de, 20 - 23 sayıları Londra'da, 24 - 29 sayıları Folkestone'da, 30 ve 31 sayıları Cenevre'de basılmıştır.
Gazetenin ilk sayısının çıktığı 22 Nisan günümüzde "Kürdistan Gazeteciler Günü" olarak kutlanmaktadır.