HABER MERKEZİ - CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, DBP'li belediyelere atanan kayyumların uygulamalarını rapor haline getirdi. Kayyumların uygulamalarının bölgede ciddi rahatsızlık yarattığını belirten Tanrıkulu, "Kayyum bölgede kimi temsil ediyor?" diye sordu.

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, Demokratik Bölgeler Partisi'ne (DBP) ait belediyelerin eşbaşkanlarının görevden alınmaları ve tutuklanmaları üzerine atanan kayyumların uygulamalarını rapor haline getirdi.

Kayyumların faaliyetlerinin, öncesi ve sonrası hakkında fotoğrafların da yer aldığı raporu hazırlayan Tanrıkulu'nun açıklaması ve ayrıntılı raporu şöyle:

"Eylül 2016 tarihinden itibaren DBP’li belediyelerin eşbaşkanlarının görevden alınmaları veya tutuklanmaları üzerine atanan kayyumların uygulamaları bölgede ciddi rahatsızlıklar yaratmaktadır. Halkın kendi oylarıyla seçtiği belediye başkanları yerine Ankara’dan atanan kayyumların yerel yönetimin başına getirilmesinin kendisi zaten bölge halkının iradesine yönelik saygısızlıktır. Bu uygulamanın kendisi bölge halkında derin bir incinme yaratırken, kayyumların gerçekleştirdikleri faaliyetler de bu duyguyu daha da derinleştirmektedir.

EHMEDÊ XANÎ'NİN ANITINI YIKAN KAYYUM KİMİ TEMSİL EDİYOR?

Kayyımların, bölgedeki çeşitli heykel, anıt, dikit veya sembolleri, bölge halkının ortak acı veya mirasını anımsatan yapıları kaldırtmaları meşru olmadığı gibi hiçbir izahı da mümkün değildir. AKP Genel Başkanı Tayyip Erdoğan’ın her seçim propagandasında adını ağzından düşürmediği Ehmedê Xanî’nin anıtını yıkan kayyum bölgede kimi temsil etmektedir?

Tıpkı Nazım Hikmet gibi, Kürtlerin milli şairi olan Cegerxwîn ismine tahammül edemeyip tabelasını söken kayyum bölgede kimi temsil etmektedir?

Diyarbakır’ın tarihi mirası olan Dört Ayaklı Minare’nin zedelenmesine basın açıklamasıyla tepki gösterdiği sırada katledilen insan hakları savunucusu, Diyarbakır Barosu Başkanı Tahir Elçi’nin ismini parktan sildiren kayyum bölgede kimi temsil etmektedir?

12 yaşında 13 kurşunla, babasıyla birlikte katledilen Uğur Kaymaz’ın, eski milletvekili Ortan Doğan’ın, Roboski’de katledilen 34 köylünün anıtını söktüren kayyumlar bölgede kimi temsil etmektedir?

KURUMLARIN KAPATILMASINDAKİ AMAÇ NE?

Tarihe dair ne varsa silip süpüren, Kürtçe tabelaya bile tahammül göstermeyen, bölge halkının iradesine de kültürüne de diline de saygısı olmayan bu kayyımlar ne hedeflemekte ve kimi temsil etmektedir? Özellikle bölgedeki kadınların ekonomik ve sosyal yaşama katılımını artırmayı hedefleyen projelerin iptal edilmesi, kurumların kapatılması veya devredilerek etkisizleştirilmesindeki amaç nedir? Belediyelerin desteği ve kadınların kendi inisiyatifleriyle, kadın bakış açısıyla gerçekleştirdiği çalışmaların iptalinin veya engellenmesinin, çocuklar için geliştirilen projelerin iptalinin, belediye bünyesinde çalışan tiyatrocuların ihracının yerel yönetimle değil doğrudan siyasal bir hedefle ilgisi vardır. Bu siyasi hedefin adı da açıktır: Asimilasyon, inkâr ve imha! Oysa AKP Genel Başkanı Tayyip Erdoğan defalarca 'asimilasyon ve inkâra son verdik' demişti. Yerelde kayyımlar vasıtasıyla hafıza silmeye, asimilasyonu güncel politika haline getirmeye çalışan iktidar TBMM’de İç Tüzük Değişikliği ile bu politikayı tüm ülkede hakim kılmayı, Kürtler dahil tüm farklı kimliklerin, kültürlerin adlarının bile anılmasını engellemeyi hedeflemektedir. İşte AKP’nin 15 yılda geldiği nokta budur! Kayyımların aşağıdaki icraatları ise iktidarın Kürt sorunu konusunda geldiği noktanın özeti mahiyetindedir."

Tanrıkulu, kayyumların icraatlarını tarihleriyle şöyle sıraladı:

12 EYLÜL 2016

* DBP'li Diyadin Belediyesi'ne atanan kayyumın ilk icraatı belediye hizmet binasının girişindeki Kürtçe tabelayı söktürmek oldu. Kayyum olarak atanan Kaymakam Mekan Çeviren, belediye hizmet binasının girişinde yer alan iki dilli tabeladan Kürtçe olanı kaldırttı. İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, DBP’li Ağrı Diyadin Belediyesi’nde ‘göreve başlayan’ kayyum Mekan Çeviren’in belediye tabelasındaki Kürtçe yazıyı kaldırmasına tepki göstererek, Kürtçe ismin en kısa sürede yeniden yazılacağını bildirdi.

13 EYLÜL 2016

* Kayyum atanan 28 belediyeden biri olan Ağrı’nın DBP’li Diyadin ilçe belediyesinin tabelasından kayyum kararıyla silinen Kürtçe tabela, tekrar asıldı.

13 EYLÜL 2016

* OHAL kapsamında çıkarılan KHK’yle kayyum atanan Mardin’in DBP’li Derik ilçe belediyesinin Türkçe, Kürtçe ve Ermenice olmak üzere üç dilli tabelası sökülerek üzerine bayrak asıldı.

8 ARALIK 2016

* 2012 yılında Sur Belediyesi'nde hizmetlerin Türkçe ve İngilizce'nin yanı sıra Kürtçe, Ermenice, Arapça ve Süryanice dillerinde verilmesine ilişkin 'Çok Dilli Belediyecilik' kararı kapsamında Kürtçe, Türkçe, Ermenice ve Süryanice tabela asılmıştı. Yine Sur Belediye Meclisi’nin aldığı kararla 33 medeniyetin izlerinin görüldüğü Sur ilçesinde çok dilli belediyecilik kapsamında, Türkçe ile birlikte Kürtçe, Süryanice, Ermenice ve Arapça tabelaları ilçe merkezinin birçok yerinde yerleştirmişti. Sur Belediyesi hizmet binasına asılan tabelanın çok dilli olmasına ilişkin o dönem İçişleri Bakanlığı tarafından inceleme başlatılmış, ‘tabela için yapılan masraflar’ gerekçe gösterilerek belediyenin zarara uğratıldığı ileri sürülmüştü. İçişleri Bakanı Mülkiye Başmüfettişi Bülent Savur’un yaptığı incelemede, çok dilli tabelanın belediyenin atölyesinde yapıldığı tespit edilince soruşturma dosyası kapanmıştı. Yine 2012 yılında kentin girişine Türkçe, Kürtçe, Arapça, İbranice ‘Şehrimize Hoş geldiniz’ tabelası yerleştirildiği için dönemin Barış ve Demokrasi Partisi (BDP) Sur Belediye Başkanı Abdullah Demirbaş hakkında soruşturma açılmıştı. Peş peşe açılan davalarda 'Çok Dilli Belediyecilik' kararıyla ilgili Abdullah Demirbaş, Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Baydemir ve Sur Belediyesi meclis üyeleri yargılandıkları davadan beraat etmişlerdi. Osman Baydemir ve Abdullah Demirbaş’ın, belediye hizmetlerinin çok dilli verilmesinden dolayı haklarında açılan davada savcı, 'Çok dilli belediyecilik' kararının TCK’nin 222. Maddesi’ni içeren 'Türk Harf Kanunu’na muhalefet olmadığı ve suç unsuru taşımadığını' belirterek beraat kararı vermişti.

22 ARALIK 2016

* Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi’ne kayyum olarak atanan Cumali Atilla, 3 Aralık 2016 tarihinde Belediye tabelasını 'Amed' yazısının olmadığı yenisi ile değiştirdi.

08 OCAK 2017

* Diyarbakır'da Kayapınar Belediyesi'nin Şırnak'ın Uludere İlçesi kırsalında düzenlenen hava operasyonunda öldürülen 34 köylü için yaptırdığı 'Roboski Anıtı' ve Büyükşehir Belediyesi önünde bulunan İnsan başlı aslan heykelleri söküldü. İnsan başlı aslan figürleri, Mezopotamya'ya özgü Asurlar döneminde tapınak ya da kutsal sayılan mekanların koruyucuları olarak biliniyor. Kayyum atanan belediyelerden, anıt ve heykelin kaldırılmasıyla ilgili açıklama yapılmadı.

25 OCAK 2017

* Mersin’in Akdeniz Belediyesi’ne kayyum olarak atanan Akdeniz Kaymakamı Hamdi Bilge Aktaş, belediyeye ait İstiklal Caddesi üzerinde bulunan Özgür Çocuk Parkı’nda kolluk güçleri tarafından vurulan çocukların isimlerinin bulunduğu panoyu kaldırttı. Panoda, katledilen Uğur Kaymaz, Ceylan Önkol, Berkin Elvan, Bedran Encu, Çetin Encu, Erkan Encu, Bezat Özer, Enes Ata, İbrahim Aras, Ümit Kurt ve Nihat Kazanhan’ın isimleri ile katledildikleri yaşları yazıyordu.

25 ŞUBAT 2017

* Şırnak’ın Cizre ilçe merkezinde bulunan, eski milletvekili Orhan Doğan’ın heykeli ile saat kulesi, Cizre Belediyesi’ne kayyum olarak atanan İlçe Kaymakamı Ahmet Adanur’un talimatı üzerine kepçelerle yıkıldı. Heykelin bulunduğu caddeyi trafiğe kapatan polis, önce zırhlı kepçelerle anıtın etrafındaki ağaç ve çiçekleri söktü, daha sonra da anıtı kaldırdı.

01 MART 2017

* DBP’li Kayapınar Belediyesi’ne hükümetçe atanan kayyum tarafından belediyeye ait kütüphanedeki kitaplar sakıncalı bulunduğu için toplatıldı. Kayyum, belediye binasında yaptığı açıklamada Cigerxwîn Kültür Merkezi Kütüphanesi, Peyas Mahallesi, Fırat Mahallesi, Medya Mahallesi, Mezopotamya ve Barış Mahallesi Bilgi Evleri’nin kütüphanelerindeki kitapların toplanarak imha edilmesine karar verildiğini belirtti. Kitapların kütüphanede yer almasını sağlayanlar hakkında da soruşturmanın açılacağını ifade etti.

* Ayrıca belediye bünyesinde çocuklara Kürtçe eğitim veren Zarokistan’daki öğretmenleri işten çıkararak kendi ahlaki değerlerini öğreteceklerini kaydeden kayyum, 'Zarokistan’da 120 çocuğumuz eğitim görüyor. Orada görev yapan öğretmenlerin tamamı da aynı şekilde yine bu yapıya mensup insanlar. Onlarında işine son verdik. Başta Cigerxwin Kültür Merkezi olmak üzere Bilgi Evlerinde Milli Eğitim müfredatını uygulayacağız. Dedik ki madem okul bizim. Bizim kendi Milli Eğitim müfredatımız var. Öğretmenlerimizi de biz belirleriz. Gelirsiniz bizim vereceğimiz eğitime tabi olursunuz. Çocuklarımız da kendi ahlaki değerlerimize uygun eğitim alır. Biz çocuklarımızı bu yapının elinden kurtaralım, vatanına milletine bağlı, kendi değerine bağlı insanlar olarak yetiştirelim istiyoruz' diye konuştu. Belediyede çok sayıda çalışanın işine son verildiğini ifade eden kayyum, 'Bugün yine birçok kişinin iş akdini feshediyorum, sebebi de şu; tespit ettiğimiz yaklaşık 390 kişi var. Bunların tamamı, istisnasız, dağdaki insanların yakınları… Bunun yerine, tespit ettiğimiz şehit ailesi yakınları var, onların çocuklarını getirip işe koyuyoruz' dedi.

27 MART 2017

* Batman Belediyesi tarafından 2006 yılında inşa edilen ve kayyum ataması sonrası kapısına kilit vurulduktan sonra şaibeli bir yangınla kül olan Yılmaz Güney Sineması, tamamen yıkıldı. Önceki günlerde yıkımına başlanan sinema salonunun çatısındaki işlemlerin bitmesi ile içerisindeki malzemeler taşındı. Binadan kalan molozlar kamyonlara yüklenip taşınırken, hurdacılar geride kalan demir parçalarını topladı.

18 MART 2017

* Ahmed Arif’in Diyarbakır’da bulunan büstüne saldırı düzenlendi. Şairin büstü yerinden söküldü ve kaidesine zarar verildi. 2002 yılında şairin oğlu heykel sanatçısı Filinta Önal tarafından yapılan büst, Diyarbakır’ın Yenişehir ilçesinde Sur dibindeki bir parkta yer alıyordu. Emniyet yetkilileri, olayla ilgili olarak gözaltına alınan alkollü 2 kişinin, haklarında kamu malına zarar vermekten işlem yapıldığını; ifadelerinin ardından serbest bırakıldığını söyledi.

31 MART 2017

* Diyarbakır merkez Yenişehir Belediyesi'ne kayyum olarak atanan Yenişehir Kaymakamı Mehmet Özel'in talimatıyla Mervani Parkı'nda bulanan ve Mervanileri simgeleyen kabartmalar söküldü.

11 MAYIS 2017

*DBP’li Gürpınar Belediyesi’nin hurdaya çıkarılan halk otobüsünü dönüştürerek açtığı Şair Niyazi Sönmez Kütüphanesi kayyum tarafından kapatıldı.

19 MAYIS 2017

* Van'ın Çatak Belediyesi’ne kayyum olarak atanan İlçe Kaymakamı Hacı Asım Akgül, 28 Kasım 2015’te Diyarbakır'ın Sur ilçesinde uğradığı silahlı saldırı sonucu yaşamını yitiren Diyarbakır Baro Başkanı Tahir Elçi’nin isminin verildiği parkın adını değiştirdi. Adnan Menderes Mahallesi’nde yapılan ve 'Westaniya Parezer Tahir Elçi' isminin meclis kararıyla verildiği parkın adı, 'Şehit GK Ali Ogün Parkı' olarak değiştirildi. Parkın tabelası ise Nisan ayı içinde değiştirildi.

11 HAZİRAN 2017

* Mardin’in Kızıltepe ilçesinde 12 Kasım 2004 tarihinde evinin önünde babası Ahmet Kaymaz ile birlikte 13 kurşun ile öldürülen 12 yaşındaki Uğur Kaymaz adına ilçede yaptırılan heykel, ilçe belediyesine atanan kayyum tarafından kaldırıldı. İlçe merkezinde bulunan, aynı zamanda Uğur Kaymaz’ın adının verildiği bulvar üzerinde bulunan, avuçlarında güvercin bulunan çocuk heykeli kepçeler tarafından kaldırılarak bilinmeyen bir yere götürüldü.

25 HAZİRAN 2017

* Doğubayazıt Belediyesi’ne atanan kayyum Ulaş Akhan, Uluyol Mahallesi’nde bulunan Ehmedê Xani Parkındaki Xanî'nin anıtını yıktırdı.

27 HAZİRAN 2017

* Ağrı’nın Doğubayazıt ilçesinde belediye kayyumu Ulaş Akhan tarafından Kürt filozof Ehmedê Xanî anıtının yıkılması tepkiyle karşılanmıştı. Bunun üzerine Doğubayazıt Belediyesi’nin resmi sitesinde yer alan açıklamada, 22 Haziran 2017 tarihinde ilçede bulunan Büyük Ağrı Caddesi’nde sürdürülen yol yapım, kaldırım ve refüj düzenleme çalışmaları esnasında iş makinesi tarafından kenar refüjün içerisinde bulunan Ehmedê Xanî anıtına kazaen zarar verildiği ve belediye ekipleri tarafından yerinden kaldırıldığı iddia edilmişti.

03 TEMMUZ 2017

* Dersim Belediyesi’ne kayyum olarak atanan Kadıköy Kaymakamı Tuncay Sonel belediyede bulunan 'Dersim Belediyesi' yazılı tabelayı indirtip yerine 'Tunceli Belediyesi' yazılı tabelayı astırdı.

13 TEMMUZ 2017

* Diyarbakır'ın merkez Kayapınar Belediyesi tarafından 10 Nisan 2010 tarihinde açılan Cegerxwîn Gençlik Kültür ve Sanat Merkezi'nin tabelası indirildi. Kayyum atanmasından bir süre sonra kültür merkezinin tabelasının yanına işlenen Arapça 'Kulluk etmek' anlamına gelen 'waw' kelimesine ise dokunulmadı. Merkeze, '15 Temmuz Millet Kültür Merkezi' adı verileceği öğrenildi.

* Kayapınar Belediye kayyumu İlçe Kaymakamı Mustafa Kılıç'ın talimatıyla daha önce 'Kompleksa Werzîşê Ya Amedê' tesisinin ismi 'Şehit Polis Halit Gülser Spor Kompleksi' olarak değiştirilmişti. Kürtçe’ye tahammülsüzlük Kayapınar Belediyesi'ne bağlı çocukların Kürtçe eğitim gördüğü Zarokîstan Xalxalok’a da yansımıştı. Bu kreşte çalışan 14 öğretmen, 2 idareci ve 2 mutfak görevlisinin işine kayyumun talimatıyla son verilmişti.

14 TEMMUZ 2017

* Öğlen saatlerinde yerinden sökülen Cegerxwîn Gençlik Kültür ve Sanat Merkezi’nin tabelası gelen tepkiler üzerine yeniden asıldı.

DİĞER GİRİŞİM VE SALDIRILAR

11 OCAK 2017

* Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatrosu (DBŞT) kadrosunda yer alan 31 oyuncunun sözleşmesi yenilenmeyerek işlerine son verildi. Oyuncusuz kalan DBŞT, böylece fiili olarak kapatılmış oldu. Diyarbakır Devlet Tiyatrosu’nu saymazsak, şehir tiyatrosuz kaldı.

02 ŞUBAT 2017

* Şırnak'ın Cizre ilçesinde belediye tarafından yaptırılan ve halka kreş ile taziye evi olarak hizmet veren Cudi Taziye Evi belediyeye atanan kayyum tarafından yıktırıldı. İlçenin tek taziye evi olan bina sokağa çıkma yasakları sırasında hasar görmesine rağmen yurttaşlar taziyelerini burada kurmaya devam ediyordu. Taziye evinin etrafı zırhlı araçlarla kuşatılırken, kepçe ile yıkılan binanın molozları kamyonlarla şehir dışına taşındı.

08 ŞUBAT 2017

* Kayyum olarak atanan Kaymakam Osman Doğramacı 'Kadın Yaşam Ev', 'Kültür Evleri'ni ve Halk Ekmeği Fırını’nı kapatarak projeleri iptal etti. Kayyum, belediyenin halka hizmet için açtığı Sağlık Evi’ni kapattıktan sonra ilçede bulunan sağlık ocağına devretti. Belediyenin bünyesindeki Kolan, Qesirk ve Yatağan köylerinde bulunan sağlık merkezleri de kayyım tarafından kapatılırken, belediyeye ait halka ücretsiz hizmet sunan ambulans da İl Sağlık Kurumu’na devredildi.

02 MART 2017

* Mardin Büyükşehir Belediyesi Sosyal Hizmetler Daire Başkanlığı, yardım amacıyla dağıttığı 'gıda kartı' belediyeye atanan kayyum tarafından iptal edildi. Midyat, Kızıltepe ve Artuklu ilçelerine sığınan yaklaşık bin 500’ü Nusaybinli'nin faydalandığı kart ile zorunlu gıda ihtiyaçları karşılanıyordu.

26 MAYIS 2017

* Van’ın Gürpınar ilçesi belediyesine atanan kayyum Osman Doğramacı kadına yönelik çalışmaları durdurdu, sağlık ocakları ve kadın evlerini kapattı. Kayyum, Kadın Yaşam Merkezi’ni, Xevasor Kadın Kooperatifine bağlı Tekstil Bölümü'nü ve yine bu kooperatife bağlı olan kadın lokantasını KADEM’e devretti.

01 HAZİRAN 2017

* Vali İbrahim Taşyapan’ın kayyim olarak atandığı Van Büyükşehir Belediyesi, kadınların her Perşembe günü belediyeye ait toplu ulaşım araçlarını ücretsiz kullanması kararını iptal etti.
* Kayyum belediye bünyesindeki Kadın Politikalar Müdürlüğü’ne Kültür Daire Başkanlığı’nda çalışan Sinan Bağlan’ı atamış, müdürlük bünyesindeki Rojin Yaşam Merkezi’nin faaliyetlerini de durdurmuştu. Belediye kadınlara psikolojik ve sosyal destek veren 444 80 65 numaralı 'Alo Şiddet Hattı'nı da gerekçe belirtmeden kapatmıştı.

* Edremit Belediyesi’ne atanan kayyumun, Kadın Müdürlüğü'nün tabelalarını sökerek, çalışmalarını durdurduğu kentte, Erciş Belediyesi Kadın Politikaları Müdürlüğü ise işlevsiz hale getirilerek, müdürlüğe bağlı Bûka Baranê Kadın Atölyesi kapatılmıştı.

* İpekyolu Belediyesi’ne atanan kayyumunun ilk icraatı da Kadın ve Aile Hizmetleri Müdürlüğünü kapatmak olmuştu.

01 HAZİRAN 2017

* DBP’li Siirt Belediye Eşbaşkanı Tuncer Bakırhan’ın görevden alınıp tutuklanmasının ardından atanan kayyum, 25 bin metrekare alan üzerine kurulu gençlik parkı, farklı mahallelerde 10 adet yas evi, yurttaşların vizyondaki filmleri daha ucuza izleyebilecekleri sinema salonları, uzman kişilerin katılacağı düzenli periyotlar ile sağlıklı yaşam eğitimleri, istihdama dönük mesleki eğitim kursları çalışmalarının yürütüleceği halk evleri, içerisinde konferans, tiyatro, sergi, müzayede salonları, atölyeler ve derslikleri olacak olan Kültür Kompleksinin inşası, sokak hayvanları barınağı projesi, Botan Vadisi'ne büyük bir Botanik Park ve vadiye bakan seyir terası, madde bağımlılarına rehabilitasyon merkezi, dengbej evi gibi birçok projeyi durduruldu.

11 HAZİRAN 2017

* Çatak'ta DBP'li belediye tarafından yapılan Körüklü Vadi Köprüsü, belediyeye atanan kayyum tarafından iş makineleriyle yıkıldı.

03 TEMMUZ 2017

* Görevden alınan Mersin Akdeniz Belediyesi Eşbaşkan Yardımcısı Sabahat Gençtarih Cebe, kadının ekonomik ve sosyal yaşama katılması amacıyla geliştirilen tüm projelerinin atanan kayyum tarafından iptal edildiğini belirterek, 'Açtığımız tekstil atölyesinden yurtdışına numuneler gönderilmişti ve buradan da sipariş alınmıştı ancak belediyeye kayyım atandı. Tüm bu yapılanlar bir anda silinip atıldı' dedi.

* Akdeniz Belediyesi bünyesinde faaliyet yürüten İŞTAR Kadın Merkezi ve kadın sığınmaevi kapatıldı. Kadın Müdürlüğü'nün ismi Kadın ve Aile Hizmet Müdürlüğü'ne dönüştürüldü.