HATAY - Türkiye’nin inanç, kültür, tarih ve halkların bir arada yaşaması açısından ender kentlerden olan Hatay’da, referandum tercihini 6 yıldır savaşın sürdüğü Suriye ve Rojava’da yaşanan gelişmeler belirliyor. Hatay halkı referandumda herkes için hayırlı olanın "Hayır" tercihi olduğu kanaatinde.

Türkiye’nin en güney kenti Hatay, Anadolu’nun en eski kentlerinden. Tarihi dokusu, kültürel yapısı, inanç ve kimlik farklılıkları ile tam bir mozaik kent olan Hatay, Alevi ve Sünni Araplardan, Türk ve Kürtlere, Ermeni ve Çerkez’inden, Hıristiyan ve Yahudi’sine birçok halkın bir arada yaşadığı tarihi bir kent. Amanos Dağları’nın eteklerine kurulan kent, Antakya’nın tarihi dokusu, Defne’nin yeşili, Belen’in havası ve Amik Ovası manzarası ile turizm, Samandağ, Arsuz, İskenderun, Payas, Dörtyol ve Erzin ilçeleri ile Akdeniz’in sahil ve liman kenti.

Yayladağı, Altınözü, Reyhanlı, Kumlu, Kırıkhan ve Hassa ilçeleri ile ise 6 yılı aşkın süredir savaşın hakim olduğu Suriye’ye sınır bir kent. Türkiye’nin ikinci büyük TIR filosuna sahip kent, Türkiye’nin en büyük 500 sanayi firması arasında 6 firma ile yer alıyor. Türkiye’nin önde gelen demir çelik fabrikalarının bulunduğu İskenderun, Dörtyol ve Payas işçi kenti iken; Erzin, narenciye ve diğer tarım faaliyetleri ile öne çıkarken, Amik Ovası da Türkiye’nin en geniş ve en verimli tarım arazilerini bünyesinde toplayan nadir kentlerden. Bir milyon 200 bin nüfuslu kent, Suriye savaşının başlaması ile birlikte bitme noktasına gelen ihracatın yanı sıra Türkiye’nin Ortadoğu politikası ile birlikte durma aşamasına gelen tarım sektörünün yanı sıra işsizlikle karşı karşıya. İşsizlik oranının yüzde 13 civarında olduğu kentte en önemli gelir kaynaklarının başında yurtdışı işçiliği gelirken, yurtdışı işçiliğinde Arap ülkeleri başı çekiyor.

TERCİHİ SURİYE'DEKİ GELİŞMELER BELİRLİYOR

Suriye savaşının devam ettiği 6 yıl boyunca savaştan en fazla etkilenen kentlerin başında gelen Hatay, 400 binin üzerinde Suriyeli mülteciye de ev sahipliği yapıyor. Bunun yanı sıra AK Parti’nin Suriye politikası nedeniyle 2013 yılında Reyhanlı Katliamı ile sarsılan Hatay, 6 yıldır düşen bombalarla diken üstünde. 7 Haziran seçimlerinde Suriye’de ve Rojava’da yaşanan gelişmelere bağlı olarak seçim tercihlerini yapan Hatay halkı, 1 Kasım seçimlerinde de tercihini bu yönde kullanarak, HDP’nin 1 Kasım’da oylarının yükseldiği tek kent oldu. 7 Haziran oy dağılımının AK Parti yüzde 37.8, CHP 36.3, MHP 14.0 ve HDP 6.6 olarak yansıdığı sonuçlara, 1 Kasım seçimlerindeki oy dağılımı ise, AK Parti 43.1, CHP 36.1, MHP 12.3 ve HDP 6.8 olarak tabloya yansıdı. Türkiye’de "tek adam" eleştirileri ile 16 Nisan’da yapılacak olan Anayasa değişikliğinde genel seçimlerin aksine "Hayır" tercihinin öne çıktığı kentte, "Hayır" gerekçesini de AK Parti’nin Suriye politikası belirliyor.

‘HAYIR’ DİYENLER DE ‘EVET’ DİYENLER DE FİŞLENME ENDİŞESİ TAŞIYOR

Referandum tercihlerini sorduğumuz AKP ve MHP'li tabanının büyük bir bölümünün kararsız olduğunun gözlemlendiği kentte, referandumda "Hayır" diyecek olanlarda da fişlenme endişesi hakim. Başta inanç kesimleri olmak üzere azınlıklar kararlarının "Hayır" olduğunu sohbetlerde belirtse de bunu açıklamak istemiyorlar. "Hayır" diyecekler kadar "Evet" diyecekler de tercihlerini açıklamaktan fişlenme endişesi ile geri duruyor.

TERCİHLER AĞIRLIKLI ‘HAYIR’DAN YANA

Hatay'daki inanç kesimlerinin önemli bir bölümünü oluşturan Arap Alevi halkının tercihinin inanç özgürlüğü temelinde olması gerektiğini Arap Alevi din adamı İlbrahim Kanadlı dile getiriyor. Kendisinin tercihinin "Hayır" olduğunu belirten Kanadlı'nın yanı sıra Hıristiyan bir yurttaş olan Suphi Zarif de, tercihinin "Hayır"dan yana olduğunu ifade ediyor. Mevcut Anayasa'da Türkiye'deki azınlıklara yer verilmediği gibi yapılmak istenen değişiklikle de azınlıkların güvence altına alınmadığını belirten Zarif, referandumdan "Hayır" çıkmasının Türkiye halkları kadar azınlıkların haklarının korunması açısından da önemli olduğuna işaret ediyor.

HEM REFERANDUM HEM DE REFERANDUM SONRASI ÖRGÜTLENİYOR

DİSK Genel İş Hatay Şube Başkanı Yusuf Berkyürek, inanç ve halklar kenti Hatay’ın, aynı zamanda bir emekçi kenti olması itibari ile emekçilerin referandum tercihinin güvenceli iş ve taşeronlaştırmaya karşı "Hayır"dan yana olacağını dile getiriyor. Kentte siyasi partilerin yanı sıra sivil toplum örgütlerinin de "Hayır" kampanyasına güç verdikleri görülüyor. Suriye savaşının başlaması ile birlikte diken üstünde olan kentte savaşa karşı kurulan ve halkın örgütlenmesi için çalışan Halk Meclisleri "Hayır Meclisleri" olarak hem referandum çalışmalarını hem de referandumdan sonrasını örgütlüyor. Halk Meclislerinin sözcülerinden Mithat Türetken, Meclislerin rolünü daha demokratik ve örgütlü bir toplumun inşa edilmesi olarak açıklıyor.

HERKES İÇİN ‘HAYIR’LISI…

Siyasi partiler ve sivil toplum örgütlerinin çalışmalarının yanı sıra sokaktaki yurttaşların tercihlerinin de "Hayır"dan yana olduğu gözlemleniyor. Tercihinin "Hayır"dan yana olduğunu ifade eden Nur Elçik, gerekçesini ise mültecilerin pazarlık konusu yapılmasına bağlıyor. Demokrasi dışında bir şey istemediklerini belirten Elçik, "Hayır" demenin herkes için yararlı olacağını ifade ediyor. Tercihinin eşit, demokratik bir toplum ve herkesin özgür bir şekilde yaşamasının sağlanması için "Hayır" olduğunu belirten Doğan Bozkurt da, referandumda "Hayır" çıkması durumunda daha demokratik bir Anayasanın hazırlanması için siyasi partilerin bir araya gelmek zorunda kalacaklarını ifade etti. Yine Suriye’de yaşanan savaşın son bulması ve emekçiler üzerindeki baskının sona ermesinin de "Hayır"la mümkün olduğunu belirten Bozkurt, önceliğin barışın tesis edilmesine verilmesi gerektiğini söyledi. Bozkurt, referandumda Hatay’dan yüzde 60 oranında "Hayır" çıkmasını beklediğini ifade etti.

Ahmet Kanbal - dihaber