URFA- Urfa'da kalan son üç çul ustadan biri olan Osman Çeliktaş, “Yeni iplikler yerine, eski olan iplikleri kullanıyoruz. Atılacak ipliklerden yeni ürün elde ederek ipliklerin ömrünü uzatıyoruz” diyor.

Zamana direnen mesleklerden biri de çul ustalığı. Urfa’nın merkez Eyübiye ilçesi Kondu Caddesi’ne ev içi denilecek atölyesinde çul (tej) yapan 44 yaşındaki Osman Çeliktaş zamana direniyor. Eskimiş kazak, ceket gibi triko elbiselerin sökülerek yumak haline getirilen iplikleri çula dönüştüren Çeliktaş, yaptığı iş için “Yeni iplikler yerine, eski olan iplikleri kullanıyoruz. Böylece müşteriler için hem masraflı olmuyor, hem de atılacak olan ipliklerden yeni ürün elde ederek ipliklerin ömrünü uzatıyoruz” diye tanımlıyor.

‘ESKİDEN GÖZDE MESLEKTİ’

Eskiye oranla mesleğinin değer kaybettiğini ve bitme noktasına geldiğini dile getiren Çeliktaş, “12 yaşımdan beridir bu mesleği yapıyorum. Eskisi gibi para kazandırmasa da, geçimimizi sağlamak için idare ediyor. Eskiden sipariş veren müşterilerden haftalar, hatta aylarca bekleyenler olurdu. Ancak şu anda talep yok denecek kadar azaldı. Dedem bu işe ilk başladığında aba yaparmış. Daha sonra çul yapmaya başlamış. Dedem, eskiden gözde meslek olduğu için amcama, amcamda bana öğretti” diye belirtiyor.

‘SADECE 3 USTA KALDI’

Urfa’da kendisi ve kardeşi dahil sadece 3 dokuma ustasının kaldığını belirten Çeliktaş, mesleğin devalılığı hakkında da şunları söyledi: “Ben ve kardeşim dışında yaşlı bir usta bu işi yapıyor. Benim çocuklarım küçük olduğu için yanıma getirmiyorum. Ancak kardeşim çocuklarına bu işi öğretiyor. Bende dede mesleğimizin yok olmaması için çocuklarıma öğretmeyi düşünüyorum.”

Tezgâhın dokuma iplerini Antep’ten, çulun ipliklerini ise, müşterilerin getirdiği triko elbiselerden yaptığını ifade eden Çeliktaş, çulların genelde 3 ile 3,5 metre uzunlukta olduğunu ve müşterinin isteğine göre kilogramını 10 TL’den yaptıklarını ifade etti. Yaptıkları işin tamamıyla el emeği ve insan gücüne dayandığını hatırlatan Çeliktaş, “Günde en fazla 2 tane dokuyabiliyoruz. Her bir kilimden 10 ile 15 TL arası kazancımız oluyor” diye belirtti. Çeliktaş, hazır killimler ile el emeği ile dokunan çullar arasındaki farka dikkat çekerek, şöyle konuştu: “Yaptığımız çulların yaklaşık olarak 40 yıllık bir kullanım ömrü vardır. Hazır olanlar ise 3 ya da 5 yılda yıpranıp gider. Genelde yaşlı ve orta yaşlı insanların yanı sıra, merakı olanlar el dokuması çullar yaptırıyor. Gençler daha çok hazır kilimlere yöneliyorlar.”