ŞIRNAK - Geçmişten günümüze kadar gelen tahta beşiklerin Cizre’deki tek üreticisi Fadıl Harman, bu beşikleri üreten son kuşak olduklarını anlatıyor. Üretilen beşikler Suka Kevin’de alıcıya çıkıyor.
Birçok efsaneye, şiire ve sanatçıya ev sahipliği yapan Mezopotamya’nın en kadim kentlerinden biri olan Cizre’de, tarihi değerlerini korumaya devam ediyor. Yüz yıllardır bebeklerin ninniler eşliğinde içinde uyutulduğu el yapımı beşikler ise Cizreli Fadıl Usta’nın ellerinde yeniden can buluyor.
AĞABEYİ YAPIYOR, KARDEŞİ SATIYOR
Şırnak’ın Cizre ilçesinin Alibey Mahallesi’nde “Suka Kevin-Eski Çarşı” olarak bilinen tarihi çarşıda, yaklaşık 20 yıldır, tahta beşikler yaparak teknolojiye ve zamana sanatı ile direnen Fadıl Harman (57), yaptığı beşikleri ince desenlerle daha da renkli kılıyor. Beşikleri söğüt ve kavak ağacından yaptığını ifade eden Harman, bu mesleği doğal yöntemlerle yapan son kuşak olduklarını söylüyor. Harman, tamamlanan beşiklerin daha sonra ağabeyi olan Adnan Harman tarafından satışının yapıldığını ifade ediyor.
HİNT KINASINDAN ‘GILA SUPHANİ’YE
Beşiklerin satışını yapan Adnan Harman ise, dükkanında beşiğin yanı sıra “Kilê Siphanî-Süphan sürmesi” olarak bilinen bölgenin en iyi sürmesini, Cizre’ye getirten Harman, taş halinde gelen sürmeleri yaklaşık 10 gün boyunca bakır havanda döverek incecik toz haline getiriyor. Son işlem olarak da sürmeler özel bakır kutuların içerisine konup satışa hazır hale getiriyor.
25 yıldır çarşı da esnaf olan Harman dükkanının baş köşesinde duran beşiklerin öyküsünü şu şekilde dile getiriyor: “Ben 55 yaşındayım, kendimi bildim bileli Cizre’de çocuklar bu beşiklerde büyütüldü. Bu gördüğünüz işlemelerin hepsi yılların desenleri, izleri. Ama ne yazık ki gençler çok hevesli değil bu geleneği sürdürmeye. Önceden kızgın şişler ile yapılırdı desenler. Ama artık teknoloji ilerledi. Aynı işlevi gören makinalar üretildi.”
BİLENLER VAZGEÇMİYOR
İnsanların artık beşikler yerine karyolalar aldıklarını belirten Harman, ancak bu beşikleri bilenlerin hala bundan vazgeçmediklerini söylüyor ve ekliyor: “100 yıl önce de bu beşikler kullanıldı buralarda. Şimdiki bebekler için de kullanılıyor. Bahsettiğim karyolaları bir köşeye koyuyorlar fakat kurumu düzeni zor olduğu için bir yerden başka bir yere taşınamıyor. Ama bu hem tahtadan olduğu için daha sağlıklı hem de hafif olduğu için nereye istenirse taşınabiliyor.”
Daha çok Şırnak, Silopi ve civar köylerden talep gören beşikler 50 TL’ye satılıyor.