STENBOL – Endamê Meclîsa ÎSÎG'ê Murat Çakir dest nîşan kir ku li gorî daneyên 7 mehan ên sala 2017'an, li Tirkiyeyê 190 karkerên çandiniyê jiyana xwe ji dest dane û wekî mînaka dawî jî mirinên li Sakaryayê nîşan da. Çakir aşkera kir ku dewlet li hemberî mirina karkeran xwe li nedîtinê datîne.

Li Tirkiyeyê di 7 mehên sala 2017'an de herî kêm hezar û 119 karkerî jiyana xwe ji dest da û ji van mirinan herî kêm 190 jê karkerên çandiniyê ne. Endamê Meclîsa ÎSÎG'ê Murat Çakir diyar kir ku mirina karkeran ne qeder e û da zanîn ku ji dêvla ku dewlet pirsgirêkên karkeran çareser bike, li hemberî mirina wan xwe li nedîtiyê datîne.

Li gorî daneyên Ewlehiya Kar û Tenduristiya Karkeran (ÎSÎG) di sala 2016'an de herî kêm 389 karkerên çandiniyê jiyana xwe ji dest dan. Li gorî daneyên meclisê yên 7 mehên 2017'an jî herî kêm 190 karkerên çandiniyê jiyana xwe ji dest dane. Ji ber şerê li Sûriyeyê bi sedan penaber berê xwe didin Tirkiyeyê, li gel vê li bajarên Kurdistanê jî bi hezaran welatî ji bo karên demsaliyî diçin bajarên Tirkiyeyê û di qezayên kar de gelek kes jiyana xwe ji dest didin. Bi taybetî di demên dawî de gelek mirovên ji bo karên demsaliyî diçin Rojavayê Deryaya Reş û Rojhilatê Marmarayê, di karê findiqan de dixebitin û di van karan de dimirin. Herî dawî li navçeya Hendekê ya Sakaryayê, traktora ku karker dibirin, qelibî û 7 karkeran jiyana xwe ji dest da û 9 karker jî birîndar bûn. Ji van karkeran gelek jê zarok bûn.

‘NEÇAR IN BIXEBITIN’

Bi taybetî gelek karkerên ku ji bajarên Kurdistanê tên, hemû jî yên malbatên xizan in û li bajarên Tirkyeyê di şertên gelek zehmet de jiyana xwe diborînin. Endamê Meclisa ÎSÎG'ê Murat Çakir da zanîn ku welatiyên li herêmê gelekî xizan in û dema bi zextên wekî aborî û çandî re rû bi rû dimînin, neçar in ku bixebitin.

‘EV NE QEDER E’

Çakir diyar kir ku mirina karkerên li Sakaryayê ne qeder e û wiha axivî: "Qaşo dewletê di sala 2011'an de der barê karkerên çandiniyê de giştînameyek derxist. Gelek tişt hatibû nivîsandin, lê ew giştîname wisa dimîne. Serokwezîr Bînalî Yildirim jî gotibû ku 'Dê êdî karkerên çandiniyê jiyana xwe ji dest nedin. Em ê ji bo vê yekê tevdîrên bigirin.' Lê di meha Tebaxê de karkerên ji herêmê hatibûn, li Sakaryayê gelek ji wan jiyana xwe ji dest dan."

Çakir got ku "Pirsgirêkên karkeran bûne kangren" û wiha domand: "Ev karker rojê bi 60 TL'yî dixebitin, ev jî amûreke mêtingeriyê ya pêxwedîkirinê ye. Gelek karker ji ber traktoran dimirin. Her çendî di traktoran de birina mirovan qedexe be jî Waliyê Sakaryayê dibêje ku 'Li herêmê tiştên wiha diqewimin. Gelek kes li romorkê sîwar bûn.' Kêm an jî zêde li romorkê siwar bûne, tiştekî wisa tune. Ji dêvla ku dewlet rê û rêçikan ji karkerên çandiniyê re bibîne, li hemberî mirina wan xwe li nedîtiyê datîne."

Daneyên 7 mehên sala 2017'an ên mirinên karkeran wiha ne: Di meha Çileyê de herî kêm 161, di meha Sibatê de herî kêm 126, di meha Adarê de herî kêm 148, di meha Gulanê de herî kêm 146, di meha Hezîranê de herî kêm 164, di meha Tîrmehê de herî kêm 205 karkeran jiyana xwe ji dest dan.

Muhammet Dogru - dihaber