ÎZMÎR - Şaredariya Bajarê Mezin a Îzmîrê, di 3 mehên dawî de zêdeyî 120 karker ji kar avêtin. Karkeran dest nîşan kir ku ew ê li hemberî vê neheqiyê bêdeng nemînin û gotin: "Pêwist be em ê dest bi greva birçîbûnê bikin, konan vedin. Heta em dîsa li karê xwe vegerin em ê li ber xwe bidin."
Şîrketa ÎZELMAN, ÎZENERJÎ, ÎZULAŞ, Grand Plaza û ESHOT jî di nav de 13 şîrketên aîdî Şaredariya Bajarê Mezin a Îzmîrê di 3 mehên dawî de zêdeyî 120 karkerên endamên Genel-Îş'ê ku girêdayî DÎSK'ê ye û endamên Sendîkaya Belediye Îş'ê ya girêdayî Turk-Îş'ê ye ji kar avêtin. Şaredariya Bajarê Mezin jî daxuyand ku karker bi hincetên "bêyî hewcetî pê hebe wergirtina rapora tenduristiyê", "kêmber/nekafîtî" û "bêdîsîplîniyê" karker ji kar hatine derxistin.
Karkeran biryara lidarxistina çalakiyan da û du rojan li ser hevdu li ber avahiya şaredariyê daxuyanî dan û çalakiya rûniştinê li dar xistin. Lê belê li ser astengiyên Walîtiya Îzmîrê karker neçar man ku navberê bidin çalakiyên xwe. Karkerên ji kar hatin avêtin, diyar kirin ku sendîkayên wan baş xwedîtî li wan nekirine û heke daxwazên wan bi cih neyên ew ê çalakiyên xwe ji cihê mayî bidomînin.
ÇEND ROJ JI TEQAWÎDBÛNA WÎ RE MABÛN, LÊ JI KAR HAT AVÊTIN
Alî Dagtekîn (70) ku 9 sal in li Gerînendetiya Park û Baxçeyan a Şaredariya Bajarê Mezin a Îzmîrê dixebitî, yek ji wan karkeran e ku çend roj ji teqawîdbûna wî re mane û bêyî rojên wî tije bibin ji kar hatiye avêtin. Dagtekîn, anî ziman ku ji bo kurê wî ji xwe re karekî bike wî 30 hezar lîre ji bankeyê kredî kişandiye û hîn jî texsîtên krediyê neqediyane. Dagtekîn wiha got: "9 sal in ku li Şaredariyê dixebitim. Ma hîn nû fêm kirin ku ez bêkêr im. Ev bahane ye. Me doza kadrobûyînê li şaredariyê vekiribû. Doza sereke ew e. Yanî me doza mafên xwe kir û em ji kar hatin avêtin." Dagtekîn, derpêş kir ku sendîka li wî geriyaye û gotiye heke ew dev ji dozê berde dê ji kar neyê avêtin û wiha axivî: "Xapandinek çêbû. Me hem dev ji doza xwe berda hem jî me ji kar avêtin. Bila sendîka li gel me be. Heta em venegerin ser karê xwe em ê li ber xwe bidin."
RAPORA WÎ YA BERASTENGIYÊ HEYE
Bariş Kaya (42) ku 12 sal in hema bêje di hemû yekeyên Şaredariya Bajarê Mezin de xebitiye, rapora wî ya berastengiya ya rêjeya ji sedî 64 heye, lê belê bi hinceta "bêkêr" e ji kar hat avêtin. Kaya, anî ziman ku ji ber ku wî doz li şaredariyê vekiriye û qezenc kiriye ji kar hatiye avêtin.
Kaya, dest nîşan kir ku Şaredariya Bajarê Mezin bi hincetên derhuqûqî hemû karker ji kar avêtine û wiha axivî: "Hemû hevalên me yên ji kar hatin avêtin, bêyî ku hincetek hebe hatin avêtin. Sedema hevpar a avêtinê jî ew e ku ji ber doza kadrobûyînê li şaredariyê hatiye vekirin û hatiye qezenckirin. Niha van hevalên me yên doz vekirine bi awayekî komî yanî 10-15 kesan ji kar davêjin." Kaya, diyar kir ku sendîka li gel karkeran tevnegeriyaye û wiha got: "Tu hêleke wê ya bê qebûlkirin tune ye. Şaxên Jimare 2 û 3'yan ên Genel-Îş'ê û Nûnertiya Herêma Egeyê nîv rojî grev kirin. Em dixwazin ev yek bidome. Em dixwazin sendîka li gel karkeran cih bigire."
'HEKE BIVÊ EM Ê DEST BI GREVA BIRÇÎBÛNÊ BIKIN'
Kaya, diyar kir ku ew ê li hemberî van neheqiyan bêdeng nemînin û wiha axivî: "Em karkerên birûmet ku qîmeta keda xwe dizanin, em ê xwedî li nanê xwe û karê xwe derkevin. Me dev ji doza xwe bernedaye û em ê dev jê bernedin jî. 2 kes an jî 100 kes qet ferq nake. Tenê daxwazek me heye. Em doza karê xwe dikin. Em ê rûniştina xwe ya li ber şaredariyê bidomînin. Heke bivê em ê dest bi greva birçîbûnê bikin, em ê kon vedin. Li wir ne girîng e ka çend demsal derbas bûne. Heta em dubare vegerin ser karê xwe em ê li ber xwe bidin. Ev tenê ne meseleya kar û bar e. Ev meseleya rûmetê ye û em ê xwedî li rûmeta xwe derkevin."
Yener Asilbay (46), 8 salan li ÎZELMAN'ê ya girêdayî Şaredariya Bajarê Mezin e ajokarî kiriye û bavê 4 zarokan e. Asilbay, bi hinceta "performansa wî têr nake" ji kar hatiye avêtin.
Asilbay, diyar kir ku ji ber ku wî li ser Facebookê Serokê Şaredariya Bajarê Mezin a Îzmîrê Azîz Kocaoglû rexne kiriye û tevî hevalên xwe yên din doz li şaredariyê vekiriye ji kar hatiye avêtin. Asilbay wiha axivî: "Ez bi rapora heyetê ketim kar. Ne newqa min û ne jî stuyê min ne fitqoyî bûn. Lê niha her du jî hene. Ji ber şîrket li gor qanûnan şert û mercên xebatê diyar nedikir niha nexweş im. Ji ber fitqoya newqa xwe û stuyê xwe çend caran muayene bûm û ji bo vê yekê min rapora heyetê wergirt. Her wiha bawer nekirin ku ez nexweş im û şaredarî ji bo raporê wergirim ez şandim Nexweşxaneya Eşrefpaşayê. Nexweşxaneya Eşrefpaşayê jî rapora fitqoyê da min. Her wiha du caran ji ber êşa pişta xwe û stuyê xwe ez ji ser hişê xwe çûm. Ambulans anîn cihê kar. Li gel vê yekê jî ceza li min birîn û herî dawî jî ez ji kar avêtim."
Asilbay wiha domand: "Bi awayekî saxlem ketim kar. Ji ber vî karî nexweş ketim û min ji kar avêtin. Azîz Kocaoglû diqîre û dibêje 'ez edaletê dixwazim'. Niha ez jî ji Azîz Kocaoglû edaletê dixwazim. Mafê xwe yê kar dixwazim. Tazmînata xwe dixwazim. Tenduristiya xwe dixwazim. Em ê li ber wê şaredariyê li ber xwe bidin. Em doza heqê xwe û keda xwe dikin."
'JI BER JIN IM Û DÊRSIMÎ ME JI KAR HATIM AVÊTIN'
Elîf Sefer Esen (46) ku 24 salan li metbaxa Şaredariya Bajarê Mezin a Îzmîrê aşpêjî dikir ji kar hat avêtin. Esen 4 caran emeliyat bûye û Şaredariya Bajarê mezin van emeliyatên wê hincet nîşan dan û bi hinceta "bêkêr" e ji kar hat avêtin.
Esen wiha axivî: "Ji ber ku me doza kadrobûyînê vekir û ji ber ku me doza mafê xwe kir em ji kar avêtin. Wekî din her tişt bahane ne. Dema em ketin kar rapora tenduristiyê ji me xwestin. Bi awayekî saxlem ketim kar, lê niha seqet im. Bi saxlemî werdigirin lê dema tu seqet dibî te davêjin kuçeyan." Esen, anî ziman ku ji ber ew jin e û Dêrsimî ye ji kar hatiye avêtin.
'BI BERTÎLÊ DIGIRIN KAR'
Esen anî ziman ku yên raporan werdigirin û kar bi derengî dixin rêveber in û wiha domand: "Me ji kar avêtin dê zilamê xwe têxin şûna me. Yên ku nû girtine jî hene. Bi beramberiya bertîleke 12 hezar lîreyî mirovan dixin kar. Pergal bi vî awayî bi rê ve diçe. Ev nayê wateya ku em ê bêdeng bimînin. Helbet ez ê li gel hevalên xwe yên li ber xwe didin cih bigirim. Armanca me yek e. Em bi biryar in."