AMED – Di demên dawî de nîqaşên "Têkoşîna hevpar û îttîfaqê" gelekî tên kirin, partiyên kurd ên bi salan e li herêmê xebatan dimeşînin, aşkera kirin ku divê kurd destpêkê di navbera xwe de yekitiyekê ava bikin, li tevahiya Tirkiyeyê jî bi vê hevgirtinê li dijî faşîzmê têkoşînê bidin meşandin.

Her ku êrîşên hikumeta AKP'ê li dijî civakê zêde dibin, nîqaşên meseleya îttîfaq û têkoşîna bi hev re jî li Tikriyeyê zêde dibin. Di çarçoveya nîqaşên eniya demokrasiyê, têkoşîna hevpar û bi hev re xebat pêşxistinê jî berdewam dikin. Pariyên kurd ên bi salan e li Kurdistanê têkoşînê dimeşînin, di çarçoveya van nîqaşan de, divê têkoşîneke çawa bê dayîn, nêrînên xwe anîn ziman. Partiyên kurd gotin ku divê destpêkê kurd di navbera xwe de wekheviyê pêk bînin, bi vê hêzê li dijî faşîzmê têkoşînê mezin bikin.

‘DIVÊ ÎTTÎFAQ BAŞ BÊ FIKIRANDIN’

Serokê Giştî yê Partiya Sosyalîst û Azadiyê (OSP) Sînan Çîftyurek, aşkera kir ku heke di navbera kurdan de behsa îttîfaqekî bê kirin, divê kurd li dijî êrîşên li dijî Başûr û Rojavayê Kurdistanê îttîfaqekî ava bikin. Çîftyurek bal kişand ser eniya têkoşîna hevpar a li Tirkiyeyê jî û da zanîn ku li Tirkiyeyê jî eniyeke têkoşîna hevpar di rojevê de ye û herî zêde tê xwestin ku CHP pêşengiya vê eniya demokrasiyê bike û wiha axivî: "Di lêgerîna îttîfaqekê de tê xwetin kurd jî bibin aktorekê herî girîng. Tê xwestin ku îttîfaqeke kurd-tirkan bê avakirin, li dijî AKP'ê eniyeke demokrasiyê bê avakirin. Em tenê eniyeke li dijî AKP'ê nafikirin, ev ne baş e jî. Di hêla kurdan de AKP çi ye tê zanîn. Malên me bi serê me de rûxand û ji vê wêdetir jî tiştek tune. Di meseleya kurd, Kurdistanê de heke têkoşîneke demokrasiyê li dijî AKP'ê bê fikirandin û di vê rewşê de dibe ku rê li ber 'Kesê ku dikeve deryayê xwe bi mar ve girê dide' veke. Divê hem tevgera neteweya kurd, hem jî hêzên demokrasî û sosyalîst ên li Tirkiyeyê li vê rewşê baldar bin. Li gorê wê îttîfaqekê bifikirin. Ji derveyê wê em tiştekê nafikirin."

Çîftyurek der barê "Lijney Edaletê" ya ku CHP amadekariya wê dike de jî axivî û wiha pê de çû: "Me wekî heyetekê bi Kiliçdaroglu re hevdîtin pêk anî û me pirsa dê daxwazên kurdan jî di nava van daxwazan de cih bigirin ji wî kir, lê piştî meş hat destpêkirin, di Meşa Edaletê de daxwazên kurdan cih negirtin." Çîftyurek diyar kir ku divê hêzên demokrasiyê bên gel hev got ku "Daxwaza meya yekemîn divê kurd yekitiya xwe ava bikin."

'ENIYA DEMOKRASIYÊ BI CHP'Ê RE NABE'

Çîftyurek destnîşan kir ku li Tirkiyeyê eniya demokrasiyê gelekî girîng e, lê dê ev bi kîjan aliyan re bê kirin hêj girînttir e û ev tişt got: "Divê bi sendîkayan, pêşengên li Tirkiyeyê, rêxistinên demokrasiyê ên berfireh ên li Tirkiyeyê re yekitî bê avakirin. Divê li dijî tundiya AKP'ê, pêkanînên antîdemokratîk têkoşînek bê dayîn. Dê CHP di kudera vê de cih bigire. Heke CHP xwe wekî alternatîfa desthilatdariyê amade bike, ev tê wê wateyê dê di eniya antî faşîst de cih negire. Eniyeke ku sosyalîst û hêzên demokrasiyê têde cih digirin tiştekê xwezayî ye. Dema kurdan jî yekitiya xwe ava kir dikarin tê de cih bigirin. Nerazîbûna me ew e divê CHP di navenda eniya demokrasiyê de nebe. CHP'ê tu carî nexwestiye pirsgirêka kurd çareser bibe. TKP'ê bi salan banga eniya neteweyî kir. Lê CHP'ê tu gav neavêt, her dem kurd derderî kir. Em vê yekê di serdema SHP'ê de jî dizanin. Ji ber wê em dibên bi CHP'ê re eniyeke demokrasiyê nabe."

HAK-PAR: LI DIJÎ TEKÎTIYÊ EM PIRDENGIYÊ DIPARÊZIN

Serokê Giştî yê HAK-PAR’ê Refîk Karakoç jî diyar kir ku ji bo demokratîkbûna Tirkiyeyê gelek pirsgirêk hene û wiha got: “Beriya yekitiya Tirkiyeyê divê ku yekitiya kurdan ji heremê dest pê bike. Ji bo desthilatdariya heremî ya kurdan divê kurd bên gel hev. Kurd di pergalek federal a demokratîk de têkoşînê didin meşandin. Ev gelek grîng e û divê têkoşîn bê mezinkirin. Ne dema kurd ji bo partiyekî têkoşînekî bikin. Dem dema hevkarî û mezinkirina têkoşînê ye. Di nav pêşketinên Rojhilata Navîn de sekna kurdan girîng e. Ji bo pêşketinên Tirkiyeyê jî divê partiyek kurdan a hevpar bê avakirin. Em ê wek HAK-PAR’ê vê têkoşîna xwe bidin meşandin û hevkariyê dixwazin. Demokrasî û azadî tenê ne ji bo kurdan ji bo hemû gelên din jî lazim e. Heke ku em ji bo demokratîkbûna Tirkiyeyê li Tirkiyeyê bên ba hev, çareseriya pirsgirêka kurd û çareseriya pirsgirêka gelan di nav lêgerînê de bin. Tene ne avakirina eniyekî, divê em têkoşînê bikin hevkar û em bibin yek. Heta ku pirsgirêka kurd, pirsgirêka gelan û pirsgirêka Tirkiyeyê ya demokrasiye çareser nebe, Tirkiye nikare tiştek bike. Pirsgirêka demokratîkbûyînê bi hevkariyekê dikare bê çareserkirin. Em li dijî yekitiyê piraniyê diparêzin. Divê ji bo elewî, jin, bêkar, demokrasi, azadî, zimanê dayikê, mafên cewherî û hemû mijaran de çareserî bê pêşxistin. Îro ev hemû tune tên hesibandin û pêwîst e em li dijî vê yekê têkoşînek hevpar bidin meşandin.”

‘BERIYA BERJEWENDIYÊN ŞEXSÎ BERJWENDIYA NETEWEYÎ’

Endamê Meclisa Partiyê yê DBP'ê Zekî Baran jî destnîşan kir ku beriya kurd û partiyên kurdan bi hin derdorên din re îttifaqê li pêş bixin pêwîst e kurd û partiyên kurd di nav xwe de îttîfaqa xwe ya navxweyî pêk bînin. Baran têkildarî yekitiya kurd jî ev tişt got: “Hemû partî, sazî, dezgeh û şaxsiyetên kurdan divê beriya her tiştî berjewendiyên şexsî û sazîbûnê deynin aliyekî, divê ji bo berjwendiyên neteweyî helwestek esas bigirin. Pêwîst e kurd li dijî êrîşên faşîst ên li Tirkiyeyê jî têkoşînek hevpar bidin meşandin û yekitiya xwe ava bike. Têkoşînek derbasdar nabe.”