NAVENDA NÛÇEYAN - Tirkiyeya ku ji bo operasyona Reqayê nayê qebûlkirin di nava lêgerînên nû de ye. Tirkiye di bin navê "eşêrên ereb" ên ku li qadê tu bandora wan tuneye û komên girêdayî AAS'ê jî bi navên cuda wekê hêza leşkerî nîşan dide lê tê gotin ku ev hewldan jî dê encamekî negire.

Hevseroka Giştî ya HDP'ê roja borî bi SEGBÎS'ê ve îfade da 5'emîn Dadgeha Giran a Rihayê di parastina xwe de wiha gotibû: "Îktîdara siyasî di polîtîkaya xwe ya Rojhilata Navîn de li ser hespên şaş lîst. Gelên Tirkiyeyê bedela vî lîstika şaş didin. Wê demê me çi pêwîst e got. Me got hûn pişta xwe didin cihê şaş. Bi rêdayîna DAIŞ'ê ve hûn ê nikarin tiştekî bi dest bixin. Lê bi salan bi DAIŞ'ê re lîstin." Ev polîtîka ya "bi hespên şaş tê lîstin" dîsa tê dubarekirin.

Tirkiyeyê li Kobanê, Şehba û Girê Spî DAIŞ wekî xetere nedît îdiaya Hêzên Sûriyeya Demokratîk (QSD) "paqijiya etnîkî tê kirin, demografya tê xirakirin" anî rojevê û li Rihayê komên ku di bin navê "eşîrên ereb" ên ku li qadê tu bandora wan tuneye, kesên ku welatên xwe terikandine û li Tirkiyeyê bi cih bûne civîn li dar dixe û civînekî din jî pêk anî.

Kesên ku tê îdiakirin li Reqa, Heseke, Deyr ez-Zorê dijîn di bin navê "Civata Giştî ya Qebîle û Eşîrên li herêma El-Cezîre û Firatê" anî cem hev û di encama vê de daxuyaniya "Em ê bihevre li dijî dagirkeriya Esed-Rûs-Îran, Hîzbûlaha, DAIŞ û PYD'ê bi dawî bibin yek" hat dayîn.

Di daxuyaniya ku bi îmzeya Mudar Hamad El Esaad hate weşandin e hate gotin ku koma leşkerî ya nû dê ji efserên ji artêşa rejîma Esad veqetiyane û ji fermandarên Artêşa Azad a Sûriyeyê (AAS) bê birêvebirin.

Ji kesên ku beşdarî civînê bûne Şêx Rafî er-Raco Ukla qasî ku bangawaziya herêma El Cezîra ya axa kurdan e ji "PYD'ê bê paqijkirin û ji bo vê yekê piştgirî ji bo wan bê dayîn" bike hedê xwe derbas kir. Heman kes spasiyên xwe li Tirkiye, Erebistana Suîdî ê Qatarê kir.

GELO DÊ ENCAMÊ BIGIRE?

Di pêvajoya ku operasyona rizgarkirina Reqayê di merhaleya sêyemîn de berdewam dike û bi temamî dorpêçkirina Reqayê kêm maye, hêviya xwe bi van hêzên ku li qadê tu hêza wan tuneye girêdaye lê tê gotin ku nepêkan e ev hewldan encamekî bigire. Li herêma Reqayê 13 eşîrên ku di operasyonê de cih digirin û gotibûn ku di encama operasyona ku her merhaleyê cih digirin de bi Meclîsa Gel a Reqayê ve dê bajarên xwe bi rêve bibin. Bi heman awayî ji bo Deyr-ez-Zorê jî meclîsa gel di merhaleya avakirinê de ye û hemê eşîrên li herêmê jî cih digirin.

HESABÊ REQAYÊ

Ji ber vê yekê tê gotin ku ligel ku Tirkiye dizane dê ji wan kesên navborê encamê negire jî sedema ku hembazê xwe ji wan re vedike ew e ku di xwaze di operasyona Reqayê ku nayê xwestin cih bigire de wan bi kar bîne. Komên ASS'ê yên ku bi artêşa tirk ve tevdigerin di bin navê "Artêşa Eşîrên El Cezîre û Firatê" de kom kirine dixwaze di operasyona Reqayê de cih bigire. Lê ev kesên ku bi temamê welatên xwe terikandine reviyane ji welatê xwe ji DAIŞ'ê re hiştine ji ber ku tê zanîn li qadê yek kesê wan jî tuneye û tê gotin ku tevlibûna van kesan a operasyona Reqayê nepêkan e. Tê gotin ku dê eşîr û qabîleyên li Reqa û Deyr er-Zorê li dijî vê yekê derkevin û bi QSD'ê re meşa xwe bidomînin.

Tirkiyeyê berê jî li Heleb, Şam û Îdlîbê ji bo "Artêşa Feht" a El Nusra pêşengiyê dike bê avakirin pêşengî kiribû. Piştre bi têkîliyên ku bi Rûsyayê re baş bû ev kom tenê hiştibû û ev kom piranî vekişiyabûn bajarê Îdlîbê.