AMED - Gihayên ku bi hatina biharê re li çiya bi xwezayî û bejî şîn dibin li bazaran eleqeyeke mezin dibîne.

Bi hatina biharê re gihayên wekî kereng, soryaz û rêwas ên li herêmê tên komkirin û li bazaran tên firotin. Ev gihayên ku li herêmên çiyayî yên Erzirom, Amed, Sêrt, Wan û Mûşê bi xwezayî şîn dibin, ji bilî tema wan ji bo gelek nexweşiyan jî dermanin. Ev gîha ji nexweşiyên, mîde, kul, pençeşêr, şekir û dil re bi sûdin. Gihayên ji aliyê welatiyên herêmê ve tê komkirin, ligel bi xwezabûna wan ji ber bûhayê wê jî kêm be jî hatiye halê sektorê.

'RÊWAS LI SER DEZGAHANE’

Rêwas, an jî Muza Kurdan ku li qûntara çiyayan şîn dibe û ji ber tehma xwe ya tirş tê hezkirin li ser dezgehan cihê xwe girt. Ev gihayê ku li cihên xwegihandina wê zehmet şîn dibe, vîtamînên A,E,C digire nave û tê gotin ku ji nexweşiyên pençeşêr, şekir, dil re bi sûde. Rêwasên li navçeya Pasûra Amedê di hefteya destpêkê ya meha Gulanê û heta dawiya mehê şîn dibe bazirvan difiroşin debara xwe pê dikin. Kiloya rêwaz 8 û 10 TL tê firotin.

Li çiyayê Qereçdagê bi hatina biharê re “kereng” şîn bûne ji aliyê gelê herêmê ve tê komkirin û li bazarên bajar tê firotin. Şerafettîn Balikçi yê ku kerengên gelek kes debara xwe pê dikin difiroşe diyar kir ku 30 salan li bazarê fêkî û sewze difiroşe, bi hatina biharê re jî kerengan difiroşe û debara xwe dike.

Balikçi, da zanîn ku kereng li serê dezgaha wî cihê xwe girtine û wiha got: “Em kerengên ji gundên Qerecdagê tên paqij dikin û difiroşin. Bi helîna berfê re em dest bi komkirinê dikin û di encama kedek mezin de tînin ser dezgehan. Bi saya vê em nan dibin mala xwe. Gelê herêmê eleqeyek mezin nîşanî kerengan dide. Welatî dikarin kerengan bi hêkan re biqelÎnin, an di xwarinên bi av de û dikarin bixin nava girarê jî. kereng tenê 1-2 meh li ser dezgehan dimîne û kiloya wê 3 an jî 4 TL ye.”

SORYAZ LI SER DEZGEHAN NAMÎNE

Yek gihayên meha biharê ya herî zêde eleqe jê re tê dayîn soryaze û cihê xwe li bazaran girt. Soryaz ku bi helîna berfê re di meha Adar û Nîsanê de tê komkirin bi tehma xwe ya wekî prasayê wekî îspenaxê tê kelandin. Gulassetîn Yîgît 20 sale Soryaza ku herêma Dersim û Serhedê şîn dibe difiroşe anî ziman ku li bazarê gelek eleqeyek mezin nîşanî soryarê dide û wiha axivî: “Wekî her sal em di meheên destpêkê ya biharê de diçin çiyayê soryaz lê şîn dibin wan kom dikin, li bazarê difiroşin û debara xwe dikin. Gelek kes bi çarçavan li benda gihayanin. Kiloya wê bi 3 yan 4 TL em difiroşin û em pereyek baş qezenc dikin. Em gîha di xwarin û seleteyê de tê bikaranîn. Giha kevneşopiya gelê li vir dijîne. Soryaz ji nexweşiyên tansiyon, rovî û dil re gelek bi sûdin.”